Chụp Ảnh

[votieugiap]

Máy ảnh chụp phim và Máy chụp ảnh Digital .
Đây là một số lượm lặt một số ý kiến, thắc mắc trên nhiều website internet về kinh nghiệm chụp ảnh : - Dac biet X Cafe VN
Hoi NhiepAnh VN CA
www.vnphoto.net Hoi Nhiep Anh VietNam

Grand Prize
Title: crossing waves
Name: Tung Khanh Le
Country: Viet Nam

Shooting situations
This photo was taken in a fishing village in the Binh Thuan Province of Vietnam. The two fisherman were on a rescue mission amid strong waves, to save people who's boat was upturned.

Feelings towards this work and how it interprets "At the heart of the image"
I was extremely moved by the fisherman in the photo. They were determined and skilled in navigating through the strong waves on their rescue mission. Caught in the suspense of the moment, my heart was racing and I was inspired to capture it. To me, this moment embodies the theme of the contest, "At the heart of the image."

Further comments
I frequently photograph my children by maintaining their integrity. I do not direct them into posing. Children are noisy; they come at us in stereo. Photography helps me find the silence in them. An honest record of their childhood is a gift I am glad I can give them.

******************************************


- Máy chụp hình digital : nhỏ , tiện lợi và có khi cho ra ảnh rất đẹp , đưa lên máy vi tính rất nhanh .

Nhưng bạn cần phải đễ ý đến số M hay là Megapixels - Số M nầy càng lớn thì hình càng rõ và máy càng đắt tiền . Ex: Chiếc Cannon SD500 ( 7 Meg ) . Tuỳ theo bạn set up phãm chất tấm ảnh lúc chụp số lượng ảnh chụp của 1 thẻ nhớ cho máy digital có thể chụp lên đến nhiều trăm tấm ... không phải tốn tiền mua phim như máy xưa .

Bên cạnh chụp hình căn bản , nó còn có thể quay video - Tuỳ theo cái thẻ Memory bạn mua - 2GB, hay 4GB ,số thời gian có thể thâu video lên đến 30 phút hay 45 phút . Vì nhỏ và nhẹ nên khi bạn dùng nó quay phim sẽ không rung nhiều như máy trung hơi nặng cầm lâu mõi tay . Nhưng tốt nhất thì mua thêm một cái chân máy 3 chân . Gắn máy ảnh vào , xong chụp chính mình hay cho cả nhóm thì tuyệt hão .

Ở VN dùng máy chụp hình ngày nay , bạn có thế đứng từ xa mà chụp lén hoặc từ trên nóc nhà ( do not used flash) , vì thế không sợ công an nhòm ngó . Tuy nhiền cần đễ ý sự phản chiếu của ánh sáng mặt trời vào ống kính . Bạn sẽ bị lộ mục tiêu với công an ngay tức khắc ...

Rất nhiều hình ảnh , videos trên internet , Youtube tiện lợi vô cùng . Trung bình máy từ 6- 7 M trỡ lên hình ảnh khá tốt và giá cả nhẹ nhàng . 100 đến 200 đô .

Quên một điều là với Digital cameras . Bạn có thể sửa hay chọn bỏ hình ngay sau khi chụp ( delette ) bỡi thế nó tiện hơn máy dùng phim phải rửa ,scan ,up loaded lên Vi Tính rồi mới sửa được .

Mua máy xong - Bạn cần phải bỏ ít nhất một thời gian nửa ngày hay hơn , đễ đọc cuốn sách chỉ dẫn , mò mẩm cách dùng ... Đây là điều cần thiết đễ trở nên quen thuộc , "master it" hay là trỡ nên thiện nghệ hơn ( ểxpert) hầu đi đến Pro .

* Tuyệt đối cẩn thận khi nối dây (Connect) với máy vi tính hay tivi . Bạn có thể Burn hay làm cháy máy trong một lúc lơ đễnh và như thế phải ( tốn tiền mua một cái máy khác ) .

Ex: Hình chụp qua máy Nikon D200, ống kính 70-200 f/2.8, ISO 200, 1/15 sec, F 2.8, 70 mm. Ánh sáng thiên nhiên qua cửa sổ lớn bên tay trái, phông là miếng vải đen. Hình được processed qua technique HDR và sửa một chút bằng Nikon Capture NX 2.0.

Nhận xét :
1.Tấm hình này vì chủ nhân dùng phông đen nên độ tương phản giữa hoa và cảnh chung quanh quá cao nên chi tiết của hoa bị dư sáng không thấy chi tiết của hoa. Chủ yếu tấm hình này t/g muốn tả vẻ đẹp của hoa thì cần phải rõ chi tiết của hoa. Đề nghị t/g thử dùng phông sáng hơn, dùng chân máy cho khỏi rung để có thể xài tốc độ chậm hơn đóng khẩu độ khỏang 5.6 để hình có nhiều chi tiết hơn. Đẻ ý là khi để tốc độ chậm thì hoa phải không rung để khỏi bị nhòe hình do đó tránh gió hoặc bất cứ gì làm cho hoa bị rung.
2.Bố cục gọn gàng. Ánh sáng hợp lý. Tuy nhiên có lẽ phía dưới chậu hoa cần thêm một ít khoảng không
để không gian thở. Như bác phai nói, bác cần đóng khẩu độ thêm nữa.
f8-f11 sẽ cho độ nét sâu hơn.
T/g: Lý do tôi để F=2.8 chỉ vì muốn dấu cái phông là tấm vải đen rẻ tiền và chưa ủi hì hì hì ! Phông đẹp thì sẽ tăng DOF để cho chi tiết hoa nhiều hơn.

Tôi có dùng tripod đấy chứ, nhưng loại quá cũ cho SLR ngày xưa, không đủ chắc chắn chống rung khi chụp theo bracket (-0.7, -0.3, 0, +0.3, +0.7) để process theo HDR. Bởi vậy hình không rõ nét lắm.
Góp Ý:
Mở khẩu độ lớn chỉ giúp bác có độ nét sâu thấp thôi. Nếu bác muốn xóa
phông (làm phông đen) thì độ tương phản ánh sáng của tiền cảnh và hậu
cảnh phải từ 3 khẩu độ (fstop) trở lên.

Đây là ví dụ tấm này. Đó chỉ là ánh sáng chiều sân sau nhà. Thật ra nền là cỏ nhưng do thiếu sáng so với cái hoa (tiền cảnh) vài ba khẩu độ nên trở nên đen. Tui sử dụng chiêu này nhiều lắm để có hậu cảnh đen hoặc sáng. (*)

Tựu trung là mình cần biết chỗ nào mình cần đo sáng để canh máy đúng sáng. Lỗi thường gặp là khi bà con chụp hình sân khấu hay canh sáng dư cho mặt người và nhiều khi hậu cảnh không hoàn toàn đen và trở nên hơi rối. Nếu mình canh đúng thì không cần bố cục màu mè gì cũng ra hình coi ngon lành. Ví dụ như tấm này.


(*): Tui để ý ánh sáng từ mây phản chiếu qua mặt hồ lấp lánh tạo ánh sáng
hậu cảnh cũng phải 3-4 khẩu độ hơn da mặt nên tui cứ đo ánh sáng trên
da mặt người mẫu mà chụp (+0.7 khẩu độ để có da mặt sáng láng đúng
theo kiểu của người Nhật - cô người mẫu gốc Nhật và có da mặt sáng láng
thiệt).
Hỏi :
Vậy chụp hình dòng nước suối co creamy effect thì chỉ cần dùng tốc độ chậm hay là phải dùng đến Len filter đặc biệt?

Trả Lời:
Dòng nước phản chiếu ánh sáng nhiều so với rêu hay các thứ khác. Cho nên
nếu mình đo sáng theo rêu chẳng hạn thì thời chụp (exposure) sẽ là 2-3 fstops
dưới so với nước. Do vậy nếu mình chụp theo rêu hay đá, cỏ cây thì nước
sẽ trở thành màu trắng vì dư sáng. (1)

Để tạo hiệu ứng sương khói hay tranh thủy mặc thì mình cần tốc độ chậm
để nước di chuyển các nơi làm nhòe bức hình đi. Mà để có tốc độ chậm
thì mình cần một hoặc cả ba thứ: (2)
1. Phim độ nhạy thấp
2. Đóng khẩu nhỏ nhất có thể được để tăng tối đa thời gian lộ sáng.
3. Ánh sáng yếu (cái này mình có thể dùng phin tơ neutral (na ná như
kính râm vậy).

Kết hợp (1) & (2) thì dòng nước sẽ trở thành dòng sương khói màu trắng.

Tấm này tui dùng phim Reala 100 ASA, đóng khẩu độ f22 và thời chụp
khoảng 20-30s.

Hỏi :
Nếu bị phản chiếu ánh nắng lóng lánh từ mặt nước, bác nhớ dùng polarizing filter để lọc bớt. Đúng không bác ?

Trả lời :
Đúng một phần nào. Polarizing filter có hiệu ứng phụ là giảm khoảng 1 fstop (tùy theo mình xoay filter như thế nào). Nếu mình muốn hiệu ứng lấp lánh thì không cần polarizing filter để lọc. Nếu mình muốn nhìn xuyên qua nước thì mới cần. Còn nếu không thì hình ra vẫn ngon lành như thường.

Nói đến polarizing filter thì không nhấy thiết là nước mà kiếng, hay các vật phản chiếu khác đều có thể được lọc theo ý mình. Bầu trời có thể trở nên xanh hơn (filter chỉ cho ánh sáng từ trời xanh qua ống kính).

Theo sách thì polarizing filter hiệu quả nhất khi dùng 90 độ vuông góc với hướng tới của mặt trời. Nói nôm na là mặt trời ở bên trái hoặc phải với hướng mình chụp là ngon lành nhất.

[votieugiap]

Khi bàn đến kỹ thuật căn bản thì có hằng hà sa số sách vở
nói về các kỹ thuật căn bản trong nhiếp ảnh. Nhưng tựu trung
thì tui thấy có hai nét chính trong chụp hình.

1) Bố cục bức ảnh .
2) Ánh sáng (nên hiểu là độ phơi sáng: khẩu độ, tốc độ màn trập,
độ nhạy của phim).

---oOo---

1. Bố cục:

Thường thì khi người chụp hình chụp một tấm hình là muốn
ghi nhận một hình ảnh gì đó mà mình nghĩ là quan trọng. Vậy
mình cần lôi cuốn người xem vào tiêu điểm của tấm hình trước
cái đã rồi người xem mới để ý những cái râu ria xung quanh. (1)
qui luật vàng
Trong hội họa có định luật một phần ba. Định luật này là khi
chia khung hình ra làm ba phần ngang và dọc thì giao điểm của
4 đường này là nơi gây bắt mắt người xem nhất. (2)

(1) && (2) => Khi chụp hình mình để tiêu điểm của chủ thể vào
những giao điểm này thì tấm hình nhìn bắt mắt hơn.

Ví dụ như trong tấm hình này. Tui muốn nhấn mạnh đến thánh
giá nên tui để nó nằm ở giao điểm bên dưới góc phải. Có lẽ nó chưa đẹp
đến nỗi tui phải thốt lên "Chúa ơi!" nhưng như vậy cũng đủ bắt mắt.

Với ảnh phong cảnh thì đường chân trời nên ở 1/3 phía dưới hoặc
1/3 phía trên.

Tóm lại, để bắt đầu thì ta nên để chủ thể vào 1/3 của khung hình.

Đường nét trong bố cục - Cân đối hay phi đối xứng?


Trong bài trước tui có đề cập đến kỹ thuật căn bản trong nhiếp
ảnh (và hội họa) là định luật 1 phần 3. Nói chung là tấm hình của mình sẽ nhìn bắt mắt hơn khi mình để chủ thể vào giao điểm của 4 đường chia khung hình thành 3 phần bằng nhau theo hai trục tung hoành.

Nhưng thực tế là không phải lúc nào chủ thể cũng chỉ gói gọn
trong một điểm mà mình có thể đặt nó vào một trong 4 giao điểm.

Có những lúc chủ thể có những đường nét hình học mà mình có thể tận dụng để đưa vào khung hình của mình. Cơ bản là cạnh huyền của khung hình, điểm vuông góc của một trong 4 góc lên 2 cạnh huyền của hai tam giác chia đôi. Thật ra đây là mẹo vì đa số các máy ảnh theo tỷ lệ 3:2 tức là 1:1.5 gần với tỷ lệ vàng 1.618. Cho nên khi bố cục hình của mình theo những điểm này thì hình mình gần như nằm trên vòng tròn xoắn ốc của tỷ lệ vàng. => Coi bắt mắt hơn (hy vọng là vậy).

Nói nôm na là mình có thể đưa nét của chủ thể vào cạnh huyền, đường vuông góc, đường chia khung hình thành 1/3.

Chẳng hạn trong tấm hình này. Tác giả đặt tòa nhà vào gần đường chéo của khung hình, đường chân trời ở 1/3 tấm hình phía trên.

Sau khi mình đặt đường nét của chủ thể vào các đường bí mật đó thì mình cũng cần canh cho tý không gian thở cho tấm hình. Dường như khoảng không làm cho tấm hình trở lại cân đối hơn.

Như tấm hình này tui lấy nét ở góc 1/3 khung hình phía dưới bên trái nhưng để dây nhợ chạy theo 1/3 góc trái còn lại. Khoảng không bên phải được dùng để làm cân đối bức hình lại.

Còn tấm này tui canh theo đường huyền của khung hình và để ít khoảng không phía trên.

Con đường phía trước. Con đường chạy từ góc phải bên dưới ra góc 1/3 của tấm hình bên trái phía trên.

Người chờ sân ga. Tôi cố tình dùng tốc độ hơi chậm một chút để tàu đi làm hình nhòe đi.

Susana. Tay theo hướng cạnh huyền và thân hình ở quãng 1/3 phía dưới khung hình.

[votieugiap]

2. Ánh sáng

Độ phơi sáng của tấm ảnh được quyết định bởi 3 yếu tố đó là:* Độ nhạy của phim, * Khẩu độ và * Tốc độ màn trập. Tui sẽ đi sơ qua 3 yếu tố này.

a. Độ nhạy của phim: ISO/ASA/DIN càng cao thì độ nhạy càng cao (*)
và hạt màu (hoặc đen cho đen trắng) càng lớn.

b. Khẩu độ: khẩu độ càng lớn (số nhỏ) thì ánh sáng qua ống kính vào phim nhiều. Số theo thang log.
f1: 100% ánh sáng
f1.4: 50% của f1
f2.8: 50% của f1.4

Các khẩu độ thường thấy trên ống kính: 2.8, 4, 5.6, 8, 11, 16, 22, 32, 64.

@ Khẩu độ lớn thì cho ánh sáng qua nhiều ống kính nhiều hơn là khẩu
độ nhỏ.
@ Khẩu độ càng lớn thì độ nét sâu càng nhỏ và ngược lại.

c. Tốc độ đóng màn trập: Tốc độ càng nhanh thì ánh sáng qua ống kính lên phim càng ít.
Tốc độ thường thấy trên máy chụp hình là: 1s; các tốc độ nhanh hơn chỉ được ghi theo mẫu số (2 thay vì 1/2s): 2, 4, 8...30, 60, 125, 250....8000.

Nói đến khẩu độ và tốc màn trập mà không nhắc đến nguyên lý thuận nghịch quả là thiếu sót. Nguyên lý này là để giữ độ phơi sáng của tấm hình không đổi thì khi mình đóng khẩu độ 1 khẩu độ thì mình phải giảm tốc độ màn trập 1 mức và ngược lại.
Ví dụ: hiện giờ mình chụp 30 (1/30s) f5.6. Mình muốn giảm khẩu độ xuống f4 thì đồng thời mình phải tăng tốc độ chụp lên 1 nấc là 60 (1/60s).

---oOo---

Một số hình minh họa.
Độ nhạy thấp (Velvia 50 ASA).
Độ nhạy cao (3200 ASA/ISO): chú ý các hạt màu bị vỡ không mịn.

Độ nét sâu rất thấp (f2.5, ống kính Nikkor 105mm/2.5 AIS).
Độ nét sâu cao (có lẽ f16 hay f22, ống kính Nikkor 50mm/1.8 Series E).

Tốc độ chậm.
Tốc độ nhanh

Cuối cùng: tốc độ vừa phải, độ nhạy cao, có lẽ thiếu sáng, không rõ độ
nét tới đâu: cô Ý Lan.

Kỳ tới: Đường nét trong bố cục. Cân đối hay phi đối xứng?

(*): ASA là tiêu chuẩn Hoa Kỳ. ISO là tiêu chuẩn quốc tế. Cả hai tương
đương nhau và dùng số 25, 50,100...Ví dụ phim 800 ASA thì nhạy sáng
gấp đôi 400 ASA. DIN là tiêu chuẩn của Đức. Dĩ nhiên dân Đức là dân kỹ
sư nên sử dụng hệ thống log. Đại loại là 23 thì gấp đôi 21. Khó hiểu thấy bà.

[votieugiap]

Kính Lọc và Chụp Chân Dung:

Polarizer filter có một công dụng mà nhiều nhiếp ảnh viên không dùng hết. Đó là chụp chân dung. Khi ta chụp chân dung ánh sáng từ da mặt tới máy gồm 2 thành phần. Một là ánh sáng phản chiếu trên lớp ngoài của da, hai là ánh sang qua lớp da rồi mới phản chiếu về phía ống kính. Nếu ta dùng polarizer filter loại được ánh sáng phản chiếu lớp ngoài da, ánh sáng qua lớp da phản chiếu lại sẽ có mầu một phần của máu dưới lớp da nên da mặt của người mẫu sẽ hồng hơn và không bị bóng như da có thoa mỡ.
Nếu chụp bằng đèn flash điện tử thì rất khó vì không thấy được và cũng không tính được chỉ có cách là thí nghiệm. Hiện nay chụp bằng dgital camera thì chẳng lo tốn phim, tốn tiên chỉ tốn thời gian mà thôi.
Hiện nay hầu như máy chụp đều là SLR ( phim nhựa và digital) hoặc máy digital có màn hình ta có thể thấy được hình chụp sẽ có hiệu ứng như thế nào do kính lọc. Do đó dùng polarizer filter rất tiện dụng không phải tính toán gì như trước đây. Chỉ có điều là máy P/S nhiều máy không gắn được filter nếu muốn ta phải chế biến.
Điều cần ghi nhớ là máy 'through the lens auto focus và auto exposure' phải dùng 'cicular polarizer filter' nếu dùng loại thường máy sẽ chỉ sai.

Dùng kính lọc phân cực (polarizing filter) để tạo bầu trời xanh thẩm cần để ý tránh thái quá, vì bầu trời quá xanh đậm sẽ cảm giác giả tạo.

KLPC cũng có tác dụng làm rõ nét cảnh chụp nhất là nơi có nhiều ánh sáng phản chiếu như lá cây láng bóng hay trời nắng nhưng có nhiều hơi nước, ...

KLPC không có công hiệu với ánh sáng phản chiếu từ kim loại, nhưng rất tốt cho nước, thủy tinh, plastic, ...

KLPC thường có bề dày lớn khi nên dùng với ống kính góc rộng (wide-angle) dễ làm mờ đen (vignette) các góc của ảnh. Cũng có loại mỏng nhưng đắt tiền hơn.
*************************
Hỏi :
Xin giải thích thêm về sự lợi hại khi thực hiện nguyên tắc "bù-trừ" thuận - nghịch giữa Tốc độ và Khẩu độ (độ phơi sáng giữ nguyên). Và khi đang xài phim ASA thấp (hoặc cao) thì bù-trừ kiểu nào sẽ có tấm hình đẹp hơn.
Trả Lời:
Thường thì khi mình chụp mình đo sáng (bằng máy chụp hình hoặc đồ đo sáng cầm tay) rồi chỉnh khẩu độ và tốc độ theo ý mình. Để có hình đẹp thì mình phải hình dung trước khi chụp là mình muốn kết quả ra sao mà chọn tốc/khẩu độ cho thích hợp.

Chẳng hạn tui muốn tốc độ chậm để có nét mờ cho chuyển động => tui đóng khẩu độ nhỏ lại.

Cùng là ánh sáng trong dance studio đó nhưng để có độ nét sâu thấp nhằm nhấn mạnh tiền cảnh thì tui mở khẩu độ tối đa (f1.4 - 50mm/1.4).

Cho nên dùng phim ASA thấp hay cao là độc lập với cách bù trừ của mình.
Độ nhạy phim (hay sensor) chỉ làm thay đổi biên độ khẩu độ - tốc độ chụp của mình cho cùng một điều kiện ánh sáng. Ví dụ phim có độ nhạy quá cao thì khó chỉnh cho có tốc độ chậm dù mình có đóng khẩu độ nhỏ lại. Ngược lại phim có tốc độ thấp quá thì mình cũng khó mà có tốc độ nhanh để giữ lại chuyển động.

Một số hình của bạn tui dùng khẩu độ mở lớn đế có độ nét sâu thấp.
Bike Polo - Để ý hậu cảnh bị xóa mờ đi làm cho người xem không bị phân tâm.
Sinh viên sỹ quan - Ánh sáng từ hậu cảnh bị mờ đi chỉ còn những chấm sáng.

Góp Ý Trả Lời :
Độ phơi sáng ( exposure value viết tắt là EV) các nhà sản xuất máy chụp hình đặt ra cho tiện lợi. Người ta đặt theo chuẩn EV = 1 khi máy để tốc độ 1" và khẩu độ f/1.4, EV = 19 khi tốc độ 1/1000" khẩu độ là f/22 cho phim 100 ASA, trị số EV càng lớn thì lượng ánh sang tác dụng lên phim càng ít. Theo nguyên tắc bù trừ (reciprocal law, em để tiếng Anh cho các bác dễ tìm tham khảo.) Ví dụ chụp EV 14 = S(speed)1/1000 X A(aperture) f/4 nếu ta muốn tốc độ chậm 1/250 ta phải đóng 2 khẩu độ tức là f/8 như vậy trị số EV vẫn là 14. Do đó khi quang cáo máy người ta chỉ cần dùng EV cũng đủ. Hôi EV ra đời máy chụp tới tốc độ 1/1000 là cao nhất rồi. Ống kính f/1.4 cũng là loại xịn rồi. Hồi đó Nikon có ống kinh f/1.2 và máy Canon 7 ống kính .95.
Trên nguyên tắc cứ tính theo như vậy là ổn nhưng trên thực tế phim có độ nhậy khác nhau thì thời gian (Speed) phơi sáng sẽ ảnh hưởng đến độ phơi sáng làm cho hình bị thiếu sáng hoặc thừa sáng. Theo tài liệu của hãng Kodak thì tốc độ tối ưu để EV không bị sai lệch là số tốc gần kề với số ASA ví dụ phim 100 ASA thì tốc độ tốt nhất là 1/125, phim 400 ASA thì tốc độ tốt nhất là 1/250 hoặc 1/500. Do đó các bác thấy những máy auto exposure thường được program đặt ở những tốc độ gần kề với độ nhậy của phim và khẩu độ gần với khẩu độ tối ưu của ống kinh. Khi tốc độ ánh sáng quá nhanh thì luật này không ứng dụng được nữa nó gọi là "Reciprocal law failure" ví dụ khi chụp bằng đèn flash điện tử tốc độ có thể 1/2000" tới 1/20000" lúc đó ta phải mở khẩu độ thêm để bù lại. Nhà em tìm ra đề tài này vì hồi đó ở VN có phim của Liên Sô bị giới chụp hình chê là không ăn flash nhà em thắc mắ hoài nên tìm trong các sách báo cũ mới lôi ra được và hiểu tại sao vì phim Liên Sô vô VN là phim 25 ASA. Ơ diên đàn này muốn viết chi tiết thì quá tốn giờ mà nhà em không biết cách vẽ hinh lên bài post của mình nên để tiếng Anh để các bác dễ Gôogle. Nếu các bác Gu Gồ thấy ở đây có gì sai xin vui lòng chỉ bảo.

[votieugiap]

Góp Ý :
Ánh sáng vừa phải không quá dư cũng không quá thiếu.
Bố cục có thể khá hơn nếu không có hoa lá cành phía trái.

Các bước có thể dùng để làm tấm hình đẹp hơn cho lần tới:
* Dùng đèn flash có diffuser hoặc soft box. Tốt hơn cả là dùng
ánh sáng trời tự nhiên.
* Dùng ống kính macro để chụp gần hơn.

[votieugiap]

Lên khung hình - Framing


Khi chụp hình, đôi khi hình ảnh mình cần chuyển tải có thêm sức mạnh vì những gì nó đi kèm hơn là chính chủ thể.

Một trong những kỹ thuật đó là framing.

Nói nôm na là mình dùng bối cảnh xunh quanh của chủ thể để đóng khung hình mình lại. Mục đích chủ yếu là đưa
cảm nhận thời gian, không gian vào tấm hình. Hay chỉ đơn giản là làm nổi bật tấm hình hay tạo góc nhìn độc đáo.

Dĩ nhiên là đôi khi nó có thể mang ý Chơi chữ chăng?

[votieugiap]

Đặt vấn đề :
- Nhớ ngày xưa , lời thầy nói đầu tiên trước khi nhập môn :

Bộ môn nhiếp ảnh thuộc về Mỹ Thuật , cho nên không chụp những hình ảnh chết chóc , ghê rợn , máu đổ , thịt rơi .v.v Chỉ nên chụp thiên nhiên , hoa cỏ , sinh hoạt hay chân dung con người .

Không biết các thầy khác nghĩ sao ?
Trả lời:
Nghe dễ thương và ngây ngô như những tay tạch tạch sè vậy đó. Thế những
hình ảnh của những người như Robert Capa, Joe Rosenthal, Eddie Adams,
Huỳnh Thạnh Mỹ, Nick Út, Nguyễn Ngọc Hạnh....thì sao?


Nhiếp ảnh là một công cụ diễn đạt (nghệ thuật, ý tưởng, truyền bá sự kiện...)
của con người. Nếu anh tự bó buộc vô một khung cửa hẹp của nhiếp ảnh,
vô hình chung anh giới hạn khả năng của chính anh.

Tui nghe đâu đó (hình như là ý của nhà thơ Goethe thì phải) là cách tốt
nhất để giới hạn khả năng (theo nghĩa Việt Nam chứ không phải Hoa Hạ)
của một người là quyến rũ anh ta theo cái anh ta thích. Vậy tự đặt mình
giới hạn vào khuôn khổ những gì mình có thể chụp chẳng phải là tự giới
hạn khả năng của mình hay sao? Nói cách khác thì nó có khác gì tự kiểm
duyệt?

Tự do là ở chỗ không phải tự bịt miệng vì thì là mà.

TB: Mỉa mai thay là các chế độ chuyên chính lại khoái dùng ảnh của các
tay máy tạch tạch sè của tư bửn. Chẳng hạn hình của Eddie Adams, Huỳnh
Thạnh Mỹ hay Nick Út

Góp Ý:
Em thì chuyên chụp hình đám ma, xem như một nghĩa cử cho tang gia. Chụp những cảnh tự nhiên không dàn dựng. Nhất là khuôn mặt những người thân của kẻ quá cố, cảm xúc của họ khi người xấu số sắp nhắm mắt lìa đời, lúc đang hạ huyệt hoặc đẩy vào lò thiêu. Ấn tượng nhất có lẽ là lần chụp hình vợ và hai đứa con của người bạn bị bắn chết. Mà phải chụp lúc nhà quàn đang liệm 3 cái xác vào quan tài.

Nhiếp ảnh là những khoảnh khắc kỷ niệm của đời sống, mà đời thì không phải lúc nào cũng hồng và tươi cả.
TRÃ Lời :
Khoan đừng vội nóng . Nhiếp ảnh không phân biệt hình chụp do từ Digital cameras hay do Phim cameras đúng không Nên các thầy đừng hiểu lầm - Cho tôi là cố tình chọc ghẹo ?

Thanh niên , già , trẻ đang cố gắng học khoá Mỹ thuật Nhiếp ảnh thì các thầy cứ chỉ .theo cách nghĩ của các thầy ...

Còn tôi biết chút ít về Digital cameras nên hoạ vô cho lớp nhiếp ảnh thêm phong phú . Chứ không phải ý gì .

Riêng thầy tôi và tôi thì cho Mỹ thuật gần giống như hội họa - Thường là chỉ hoạ nhữnh hình ảnh ĐẸP trong cuộc đời chứ mấy ai vẽ xác chết ?

Mỹ là đẹp
Thuật là phương cách .
Nhiếp ảnh là do mắt thấy mà ghi lại được .

Như vậy , thầy tôi cho Mỹ thuật Nhiếp ảnh là phương pháp đem cái hay , cái đẹp nhiều ấn tượng mà mắt thấy ghi lại , đễ nhân loại giữ lâu , giữ mãi trong tâm hồn . Chứ nào phải cảnh chết chóc , tang thương do đám ma hay do chiến tranh , bomb nổ đạn bay .

Còn các thầy nghĩ nhiếp ảnh là tự do chụp , ghi lại tất cả xấu đẹp trong cuộc đời . Cũng được thôi ?

Nhưng có điều - Hai thầy chỉ giùm tui cái hình ảnh nào mà chụp xác chết , cụt đầu , cụt tay , cụt chân do chiến tranh hay xác ướp của các hoàng đế Ai Cập , hoặc đám ma u ám nảo nề mà được giải thưởng Mỹ thuật trên thế giới ?

Ex : Ông Út chụp (hình đứa bé gái trần truồng) chạy và phía sau là hình ảnh của bomb Na pan hay gì đó - Đưa lên làm thế giới kinh ngạc . Và còn hình ảnh của tên VC bị tướng Loan bắn vào đầu . Theo tôi những hình ảnh nầy , chỉ là hình ảnh tài liệu dành cho khoa lịch sử , nổi bậc trong một khoảng thời gian nào đó , chứ không thế xếp vào loại mỹ thuật được .

Ông Nguyễn Ngọc Hạnh có nhiều tấm hình nổi tiếng . Như vá cờ ... Có nhiều ý nghĩa .

Còn một vị thầy nổi tiếng mà các vị quên không nêu danh là Ông Đơn Hồng Oai . Người Việt gốc Hoa Hình như sống ở San Francisco . Ông chuyên môn chụp những hình ảnh thiên nhiên ( đồi , núi , sông , hồ , chim bay , thuyền đậu ...) đẹp huyền ảo như tranh vẽ của người Trung Hoa . Huy chương thế giới , nhiều đến đếm mệt nghỉ . Nếu các thầy chưa nghe về ông Đơn Hồng oai , thì thử hỏi các ông Nguyễn Ngọc Hạnh , Lê Văn Khoa , Ngô Thanh Tùng xem sao ?

Trên đây chỉ là nhận xét khách quan thô thiển , đơn thuần của tôi về Mỹ thuật nhiếp ảnh , còn các thầy nghĩ nhiếp ảnh không là Mỹ Thuật thì tuỳ .
Trả Lời:
đừng phải rào đón thế. Đúng là em hiểu nhầm ý bác chứ chẳng có ý tranh cãi gì. Bác đang bàn về khía cạnh mỹ thuật của nhiếp ảnh trong khi em lại nói về nhiếp ảnh chung chung.

Nói đúng ra nhiếp ảnh là thể loại mang tính thời sự cao. Cho nên nếu chỉ đề cập về tính nghệ thuật (ánh sáng, màu sắc, bố cục...) mà bỏ qua cái khả năng nắm bắt sự kiện rất nhanh nhạy của nó thì e rằng ta đã bỏ qua giá trị rất lớn của bộ môn này.

Các giải thưởng về nhiếp ảnh trong nước đôi khi nặng về nghệ thuật mà bỏ qua tính nhạy bén về thời sự của nó. Mà thực ra thì cũng không trách họ được vì cái "lề bên phải". Vì thế sau một thời gian, ta có thể thấy các tác phẩm thắng giải trong và ngoài nước của VN luôn phải quay lại những đề tài hơi bị sáo mòn: bóng người gánh nặng qua đụn cát, khuôn mặt nhăn nheo của người già, thôn nữ qua cầu khỉ, cô gái chèo đò... với những cái tên đầy sáo rỗng: mùa xuân, hạnh phúc, vết thời gian vưn vưn...

Tất cả những chủ đề này mang tính nghệ thuật cao. Nhưng nhìn kỹ thì đa số đều được dàn dựng đầy chủ ý. Vì thế câu hỏi là chúng có thật sự nói lên được khoảnh khắc thật của cuộc sống đang trôi qua hay không? Tác giả bức ảnh muốn gửi gắm điều gì ngoài những yếu tố kỹ thuật?

Trong khi ấy các giải thưởng lớn về nhiếp ảnh của thế giới luôn xoay quanh vấn đề thời sự. Những bức ảnh đoạt giải nhất thường toát lên cuộc sống đời thường mà con người phải trãi qua. Do đó chiến tranh và thiên tai luôn là chủ đề được khai thác nhiều. Hạnh phúc thì dễ chụp (ảnh cưới), còn đau khổ thì khó mà nắm bắt được.

Ví dụ bức ảnh được giải nhất của Giải thưởng World Press Photo năm nay là của nhiếp ảnh gia/phóng viên người Mỹ John Moore, chụp sau vụ đánh bom ám sát cựu TT Pakistan Benazir Bhutto


Góp Ý:
Tôi nghĩ, Nhiếp ảnh là một bộ môn nghệ thuật, nhưng là nghệ thuật phản ánh sự trung thực, khác với hội họa.
Người ta có thể cho nhân dân ăn chiếc "bánh vẽ XHCN", chứ không thể cho "bánh chụp XHCN". Vì phải có thật thì mới chụp được.

Một khâu phản ánh tính trung thực trong nhiếp ảnh là phần tráng phim. Chính nó là khâu tối quan trọng. Nếu chụp chưa ưng ý mình có thể chụp lại. Nếu rửa ra tấm hình chưa ưng ý, mình có thể rửa lại. Nhưng nếu tráng hư cuộn phim thì thôi rồi. Mà khi tráng phim lại cần đặc biệt cẩn thận khi đụng hai trường hợp: đám cưới và đám táng. Trong hai trường hợp này thì đám táng lại cần đặc biệt lưu tâm, không cho phép hư. Phim chụp đám cưới hư thì có thể dựng đỡ lại vài cảnh để chụp kỷ niệm, chứ phim chụp đám táng mà hư thì chỉ có nước...trốn. (kỷ niệm một thời)

Góp ý II :
Dường như bà con đang sa đà vào tranh cãi "Nghệ thuật vị nghệ thuật" và "Nghệ thuật vị nhân sinh". Có lẽ tui bị ảnh hưởng bởi phong cách báo chí nên phải ghi lại sự kiện dù nó có đau thương thế nào đi nữa. Vì có những hình ảnh đời thường như vậy mà ta mới thấy đời đẹp. Ở Hoa Kỳ hay có những series đại loại một ngày ở nước Mỹ, một ngày ở Memphis, một ngày của chú lính cứu hỏa,
vân vân...Hỷ nộ ái ố đều có cái đẹp riêng của nó.

Nói đến chuyện nhiếp ảnh chỉ ghi lại cái đẹp làm tui nhớ đến phong cách sống và phong tục tập quán Bắc-Nam khác biệt qua lời kể của Đỗ Lệnh Dũng trong tập truyện Đỗ Lệnh Dũng. Nhà nhiếp ảnh Đỗ Lệnh Dũng có kể chuyện đi ra ngoài Bắc chụp hình. Khi cố gắng ghi lại cảnh người ăn xin thì anh công an đến quát (không nhớ chính xác) "Này anh kia! Anh định bôi bác chế độ phỏng?" Trong khi đó ở trong Nam, khi chụp em bé nhà quê nhếch
nhác tắm sông thì anh công an chỉ nói "Chời! Có gì đẹp đâu mà chụp."
Trả Lời :
Cám ơn các bác đã bình luận cho bích này thêm phong phú. Tôi mê cả hai, nghệ thuật nhiếp ảnh và thời sự nhiếp ảnh (photojournalism) nhưng chưa có cái nào đạt được. Tôi còn nhớ mãi bức ảnh trắng đen nổi tiếng của Nguyễn Ngọc Hạnh mà ai cũng biết, đó là tấm cô gái cầm tấm thẻ bài với hai dòng lệ. Hình như tên của ảnh là Tiếc Thương. Tấm này làm tôi giao động không ít khi còn là sinh viên trước '75, và cho đến ngày nay. Dĩ nhiên tấm này được tạo trong studio, nhưng theo tôi có có cả giá trị nghệ thuật lẫn thông tin lịch sử.

[votieugiap]

Chụp ở hội chợ lan thì khó mà chụp đẹp được vì họ đâu cho mình sờ vào! Nhưng nếu ở nhà thì nên chụp từ dưới lên, ngang, nghiêng vì nó có những góc cạnh đẹp ít người thấy. Kiếm ống kính nào mà nó cho bokeh đẹp khi chụp gần

Xin post tấm ảnh khác với thông số như sau: Cùng máy và ống kính, tripod, dây bấm, no flash, vận tốc 1/5 sec, khẩu độ f2.8, ISO 100, EV+1.3, tiêu cự 82 mm. Kỳ này chậu hoa có chỗ thở hả bác Neofob, nhưng vướng cái bàn tròn. Mời các bác đâm.

Ngoài lề tí xíu. Một trong những bí quyết trồng hoa lan: trồng trong chậu đất sét.

TRẢ LỜI, GÓP Ý:
@ Cymbidium: Tấm hình hoa lan kỳ này đẹp hơn kỳ trước.
Cái vụ bàn thì không sao, bác có thể cắt cúp bớt hoặc...photoshop
mất nó đi. Nhưng tui e rằng mở 2.8 là quá lớn. Lá cây lan lỡ cỡ
không nét cũng không mờ. Có lẽ 5.6 hoặc 8 sẽ cho hình hay hơn.

Thông thường khi mở hết 2.8 là mình phải tận dụng kỹ thuật selective focus.
Trong trường hợp này là đến gần hơn để chỉ có hoa lan nét mà lá cành đều mờ. Chẳng hạn như trong tấm này.

*********************

Trong lúc chờ đợi thì tui xin giới thiệu kỹ thuật chụp macro theo
kiểu xóm nhà lá. Trước tiên kỹ thuật chụp macro có thể theo 4
cách sau:
0) Dùng ống kính micro (cách gọi của Nikon) hay macro (mọi
người khác).
1) Xài ống nối - extension ring.
2) Xài thấu kính Close-up - thấu kính hội tụ. (*)
3) Quay ngược ống kính normal (50mm cho phim 35mm và 80mm
cho phim 6x6).

Cách 0) && 1) là con nhà giàu. Cách 2) cũng hơi sang. Cách 3) mới
đúng là dân chơi xóm nhà lá.

3.1 Chơi sang: Mua reverse adapter. Ví dụ: Máy Nikon và ren cho
filter ống kính là 52mm thì mình mua adapter 52mm cho Nikon.
=> google: "nikon reverse adapter 52mm site:ebay.com"

3.2 Dân chơi xóm nhà lá thứ thiệt: quay ống kính lại và dùng tay trái cầm và di chuyển máy tới lui để canh nét.

Quay ngược ống kính lại chụp không những cho phép mình lấy nét
gần chủ thể hơn mà còn tạo độ nét sâu rất thấp.

Sau đây là một số hình dùng kỹ thuật quay ngược ống kính để chụp:
Mắt: phim 35mm.
Chân dung: phim 6x6, ống kính Carl Zeiss Jena quay ngược lại.

Hình dùng thấu kính hội tụ gắn phía trước ống kính để có thể lấy nét gần hơn. Kỹ thuật này dễ bị ánh sáng hào quang quanh các điểm sáng.
Môi: phim 35mm đen trắng (Ilford 400 Delta).
Chân dung: phim 6x6, máy Yashica 124G.

Vậy lần tới nếu bác nào muốn chụp hình gần hơn thì chỉ cần mượn kính lão (chắc không cần mượn nếu bác lớn tuổi sẵn ) hoặc quay ngược ống kính mình đang dùng.

(*) Close-up filter: thực chất chỉ là một thấu kính hội tụ. Thông thường chúng được bán theo diopter (+1, +2...).


Tiếp tục chụp bác sẽ lên tay!

**************
Nếu bác nào chưa biết thì bi giờ biết:

Đa số hình của Ansel Adams là do đệ tử ông ta tráng vá in.
Nghe đồn là hình của Edward Weston cũng vậy.

Điều này không có nghĩa là tay nghề của hai ông này cũng như
mấy ông sư phụ thời đó là dở nhưng người ta có thể chia công việc
ra như vậy.

Chẳng hạn có nhiều hình phải được cắt cúp và chỉnh màu lại
trước khi lên báo nhưng không có nghĩa là tác giả không biết
chụp.

Có lẽ cái gì ở Mỹ cũng được kỹ nghệ hóa.

TB: Tìm được mấy cái cái link này:
Blacks Farmers in America - John Ficara -Washintonpost.
Black Farmers in America - Digital Journalist.
Gallery.

Lý do tui đưa mấy cái links này để thấy là có nhiều công đoạn trong nhiếp ảnh bi giờ
không còn được thực hiện bởi chính nhiếp ảnh gia (scan, in, đóng thành album). Hơn
nữa tác phẩm của ông Ficara này rất thú vị. Bản thân tui có đến dự buổi nói chuyện
của ông ta và xem ảnh triển lãm ở Virginia Tech vào đầu năm 2007.

Nhờ ông ta mà tui biết là nông dân cỡ nhỏ ở Mỷ khổ như chó chả dính dáng gì đến
màu da sậm hay sáng hay đỏ.

TRA LOI :
Việc này rất bình thường thôi bác ạ. Khi người ta chấm làm sao biết được ai làm phòng tối. Hình mầu của ông Nguyễn Ngọc Hanh hồi trước 75 gởi in ở Hồng Kông. Khoảng 89 tôi có quen ông bạn ổng nói là hình mầu ông Hạnh (chắc sau 75, ông Hạnh đi tù VC về hồi 8 mấy tôi không nhớ.) do ông ấy rọi không biết đúng hay nổ. Có thể bác không biết cụ Võ An Ninh dân số 1 ở ngoài bắc, hình của cụ cũng do thông tin văn hóa làm . Tôi có 1 tấm hình tôi chụp cụ Võ An Ninh đi săn ảnh chợ hoa Nguyễn Huệ năm 1988 nhưng không có scanner nên không post được. Có điều nhiều anh nhiếp ảnh Mỹ gọi mấy người không tự làm phòng tối là "negative maker". Thôi thì mình là quái gì cũng được miễn hình mình chụp mình thấy đẹp là OK.

Phan Bien Lai:
Cụ Võ An Ninh thì hồi xưa tui có hay gặp ở Sương Nguyệt Anh. Ông cụ
nổi tiếng với máy Zeiss Ikon và chiếc xe đạp mini.

Thật sự thì ba cái vụ phòng tối cũng như chỉnh sửa trên máy tính rất mất
thì giờ. Lúc đầu thì còn khoái chứ thật ra tui vẫn thích có người làm dùm
và ăn rơ với mình (hơ, đốt, cắt cúp ra sao...) vì những chuyện đó hoàn toàn
thuần túy kỹ thuật.

Tui nhớ có lần ông Nguyễn Quang Minh rọi tấm hình (hình như cô bé
trong hình của ông Nick Út) bế em bé với tấm lưng trần đầy sẹo. Mất gần
cả một tuần mới ra tấm hình như ý ổng. Sau đó mất gần cả tháng mới tút
cho xong tấm hình đó (cỡ 20x30 thì phải).

Cho nên tui thấy sau khi chụp là người nhiếp ảnh gia có thể ngồi chơi để
cho người khác làm phần còn lại.

Gop Y:
Nói về chỉnh sửa hình chỉ là đắc dĩ thôi. Hình chụp có vài điểm không hài lòng thì sửa lại nhưng tưởng tượng chụp đám cưới vài trăm tấm mà tấm nào cũng ngồi sửa thì có bỏ mạng. Nhà em khoái nhất cái vụ digital và photoshop vì bị dị ứng với hóa chất rửa ảnh, ngay cả đứng gần minilab cũng bị , nên chơi trên computer rất khoái. Cái nữa là stitch hình thành một tấm panaroma thì làm phòng tối thông thường rất tốn giờ và kinh nghiêm phải rất cao, mà tấm hình ngang gần 20 inch thì đào đâu ra khay hiện hình để nhúng ảnh, còn làm bằng program stitch và in bằng printer ở nhà thì quá dễ. Còn cái vụ để dành mặt trăng cũng khoái nữa, trước đây có bài của Kodak chỉ cách chụp mặt trăng xong phim bỏ vô freezer sau đó chụp cảnh gì cần ghép thêm mặt trăng thì lôi ra chụp chồng lên. Bây giờ với máy digital thì dễ như chơi.
@ baphai: "giấy khổ lớn thì người ta bỏ vô một cái ống để rửa hình. "

Còn vụ dị ứng có lẽ do kỹ thuật. Ở Mỹ phòng tối đúng tiêu chuẩn là có
máy hút khí, trung hòa ion (để không có tĩnh điện làm hư giấy), dùng găng
tay các kiểu...

@@@@ :
Tôi chỉ đứng gần minilab là mùi hóa chất bay ra làm cho đau họng rôi không lẽ đeo mask chống hơi độc để làm, ngay cả mùi mực của inkjet printer cũng bị nhưng chỉ cần 1 cái máy lọc không khí nhỏ để gần là được rồi. Cái vụ rọi hình lớn nếu chưa từng làm thì không thấy hết được khó khăn.Ở các phòng tối cá nhân dù là VN hay Mỹ, bàn của máy rọi cho khổ hình 20"X30 " đã là rất hiếm nên muốn rọi lớn phải quay ngước đầu máy rọi hình xuống nền nhà, lấy tiêu cự rất chua mà hình quá lớn thời gian phơi sáng lâu hơn nên phải test đi test lại rất mất thời gian. Nếu rọi một lần rồi ít lâu sau mới rọi lại thì lại coi gần như bắt đầu lại từ đầu, nếu giấy hình vẫn serial cũ còn may mắn chứ qua serial mới rồi thì lại test lại cứ nghĩ tới cũng đã nản rôi. Còn xài digital khi đã cho vào memory rồi thì sau đó cứ lấy ra in thoải mái dù có đổi printer cũng chỉ test vài tấm nhỏ trước rồi rọi lớn rất mau.

****
Thac Mac :
các bác chỉ cho anh em kỹ thuật sử dụng chọn khẩu độ, tốc độ, khoảng cách đến đối tượng, cách đặt đối tượng lên vị trí “mạnh” tấm hình mà chưa đề cập nhiều đến việc sử dụng ánh sáng tự nhiên và flash, cách đặt nguồn sáng, cường độ...;góc độ chụp để làm nổi bật chủ đề và che dấu những khuyết điểm, làm đẹp thêm tấm hình. Đặc điểm chung kỹ thuật chụp phong cảnh, chụp chân dung, chụp tập thể, con nít…Mong các bác trình bày thêm

@@@ :
Thưa bác QN, đọc ý kiến của bác thấy hết hồn rồi. Trả lời đầy đủ chắc phải cả ngàn trang giấy và vài trăm hình minh họa. Hiện nay kỹ thuật của máy chụp hình rất đa dạng khó bao quát hết nổi. Còn một vấn đề hết sức quan trọng nữa là nhiêu khi mình hiểu nhưng viết ra người khác đọc không hiểu. Phần nữa là khi post lên đây rất mất thì giờ có thể cả tuần lễ mới xong được một đề mục nhỏ. Xin phép đưa ra ý kiến sau là những điều tôi đã trải qua khi học nhiếp ảnh. Trước hết học về đặc tính của máy, bác kiếm một tờ quảng cáo đặc tính của một máy loại xài phim sau đó bác kiếm 1 cuốn sách căn bản coi trong mục lục có những giải đáp về đặc tính của máy ví dụ f, tốc độ, exposure meter, lens . Hồi tôi mới bắt đâu học mục này chỉ khoảng 20 trang giấy là hết rồi. Bây giờ vì máy quá đa dạng nên không thể bao hết. Trong sách nhất định phải có những hướng dẫn căn bản về bố cục. Sau khi học về các chức năng của máy mình vẫn còn nhiều thắc mắc lúc đó hỏi người khác thì họ chỉ dẫn dễ dàng hơn vì có khi chính họ đã có thắc mắc như mình mà họ đã học được ở đâu đó nên giải thích rất dễ hiểu dù họ không có khả năng viết ra. Bác có thể tham gia các nhóm nhiếp ảnh trao đổi kinh nghiệm và sự hiểu biết với nhau. Đây chính là môi thường học hỏi kinh nghiệm tốt nhất, bây giờ có internet thì càng dễ hơn. Mình có đọc qua về căn bản thì khi được giải thích mình sẽ hiểu dễ hơn. Khi nắm được một phần căn bản rồi thì việc lựa chọn máy thích hợp với nhu cầu của mình dễ dàng hơn. Sau khi có máy rồi chịu khó thực tập, mỗi tấm hình chụp xong coi lại coi bị khuyết điểm gì, nếu có ý kiến của người ngoài càng có lợi. Hiện nay máy digital đều có số liệu của mỗi tấm hình như ngày, giờ, khẩu độ (f) tốc độ (S) máy hiệu gì, tiêu cự bao nhiêu , độ nhậy ASA, rất tiện lợi cho mình coi lại để biết mình đã phạm lỗi gì. Hồi xưa phải viết ra giấy hết sức tốn thì giờ. Nên thừơng xuyên coi hình của người khác chụp và tự hỏi họ chụp cái này như thế nào . Nếu bác thắc mắc nên nêu ra một đè mục thôi thì trả lời dễ hơn. Sách nhiếp ảnh bây giờ ở nước ngoài thì quá nhiều không biết lựa cuốn nào, bác có thể làm như ý kiến ở trên thì sẽ rút được thời gian lựa sách hoặc kiếm trong thư viện. Nhưng nếu ở VN thì không biết ngoài Hanoi có không chứ ở Saigon tôi không thể kiếm được một cuốn nào về nhiếp ảnh ,trong mấy tiệm sách chỉ có sách hội họa và sách của photoshop . Hồi xưa lúc tôi bắt đầu thích chụp hình thì gặp được một cuốn sách cũ ,tác giả Lê Đình Chữ không biết từ thời nào mà cũng chưa bao giờ nghe tên tác giả,hình chưa in được bằng bản kẽm. Toàn hình minh họa vẽ tay và có một vài chuyện vui trong nghề ảnh . Nhưng đó là cuốn hay nhất trong tất cả các cuốn căn bản nhiếp ảnh tôi đã đọc qua. Bây giờ sau mấy lần dọn nhà, một lần cháy nhà sách và hình cũ mất sạch, chỉ còn một số it mới có sau này thôi.
Hi vọng góp ý này có thể gợi được một vài ý kiến hữu dụng.
TRA LOI:
@ "QUANG NHẬT": Cách tui bàn về kỹ thuật nhiếp ảnh là theo cách trình bày của bà cô dạy chụp hình trong trung học từ hồi...thế kỷ trước. Đó là chia các kỹ thuật ra thật nhỏ, thực tập từng kỹ thuật nho nhỏ cho quen. Từ từ mình sẽ có nhiều công cụ để diễn đạt ý tưởng của mình. Phương pháp này chú trọng phát huy ý tưởng cá nhân và người hướng dẫn chỉ cung cấp kiến thức chứ không hướng dẫn hay gợi ý như thế nào là đẹp. (*)

Ngoài ra để có thêm kinh nghiệm về nhiếp ảnh thì xem ảnh và tranh của người khác cũng giúp ích rất nhiều. Bài thực tập đơn giản là đi xem ảnh và tranh của người khác rồi viết một bài viết ngắn: cảm nghĩ chung, chọn ra 2 tấm thích và không thích và phê bình.

Nói đến kỹ thuật thì có bộ ba quyển sách mà tui ưa thích của Ansel Adams:
The Camera, The Negative, The Print.


(*): Cách thực tập rất dễ. Chẳng hạn:
Tuần 1: Chỉ chụp với chủ thể đặt vô 1/3 khung hình.
Tuần 2: Chụp hình toàn mở hết khẩu độ.
Tuần 3: Chụp hình toàn đóng hết khẩu độ.
Tuần 4: Chụp hình với chủ đề đóng khung.
Tuần 5: Chụp hình có bóng đổ.
....

[votieugiap]

Selective focus

--------------------------------------------------------------------------------

Có lẽ có nhiều bác trong này đã từng phải đứng trước chọn
lựa khi phải mua ống kính với những giá khác nhau đến cả
trăm ngoại/nội tệ (không còn mạnh lắm) như thế này:
* Quãng 100USD.
* Quãng 300USD.
* Quãng 600USD.

Nếu bỏ ra những chi tiết như độ phân giải hay màu sắc vớ
vẩn mà những người không mê kỹ thuật như tui không thể
nào hiểu nổi thì lý do duy nhất để trả thêm dăm ba đô cho
ống kính với khẩu độ lớn là...để dùng selective focus.

Kỹ thuật selective focus là một trong những kỹ thuật dễ
nhất. Vì sao? Với máy chụp hiện đại (tức là cỡ từ những
năm 1980 trở đi) thì có một chế độ gọi là Aperature Priority.
Tức là mình chỉ cần chỉnh khẩu độ theo ý mình rồi để máy
quyết định tốc độ màn trập.

Kỹ thuật này tận dụng độ nét sâu của khẩu độ lớn và/hoặc
tiêu cự ống kính lớn (*) để xóa mờ tiền cảnh hoặc hậu cảnh
để nhấn mạnh chủ thể.

Vậy làm sao dùng kỹ thuật này? Chỉ cần 2 bước đơn giản:
0) Mở lớn khẩu độ ống kính tối đa (tùy theo túi tiền).
1) Tiến gần đến chủ thể với khoảng cách gần nhất ống kính
có thể lấy nét (thông thường là 10x của tiêu cự ống kính; ví
dụ: 50mm -> 0.5m).
2) Chỉnh tốc độ màn trập,lấy bố cục, lấy nét...bấm máy.

Ồ, thật ra là trên 2 bước. Nhưng điều quan trọng ở đây là
2 bước đầu.

Nếu hình chưa đẹp theo ý mình thì chụp lại hoặc đến gần hơn
nữa. Tui nghe là Robert Capa có nói đại loại là nếu hình của
bạn không hấp dẫn có nghĩa là bạn chưa đến đủ gần chủ thể. (**)

Sau đây là một vài ví dụ khi tui không có thì giờ quyết định phải
dùng khẩu độ gì (cứ mở hết cho chắc ăn).
Rachel: Fuji GSW 690 65mm/5.6 - ống kính 65mm, khẩu độ f5.6
Đợi chờ: Nikkor 105mm/2.5 AIS - khẩu độ f2.5
SGI: Nikkor 18mm/3.5 - khẩu độ f3.5

Và cuối cùng, tại sao phải dùng f8 hay f11 khi mà mình có trong
tay gần 3kg ống kính?
Chèo thuyền: Nikkor 300m/2.8 ED-IF AIS - Paul Lockaby.



(*) : Cùng một khẩu độ thì ống kính có tiêu cự càng lớn thì độ nét
sâu càng nhỏ.
(**): Nguyên văn: "If your pictures aren't good enough, you're not close enough".
Trớ trêu thay ông Capa này chết do đạp phải mìn ở Ninh Bình
khi đi đầu cùng toán lính Pháp - 1954. It was deadly close, eh?
@@@@@@:
Thời tôi bắt đầu xài SLR ống kính normal 50mm (Nikon thường là 55mm có cái 58mm) chỉnh gần nhất cũng chỉ cách là 0.8 mét lúc đó duy nhất chỉ có máy Topcon là gần được 0.45 m tức là 45cm. Lúc đó chưa có zoom sau đó zoom loại preset tức là một ống kính có 2 hoặc 3 nấc tiêu cự. Ví dụ 50, 90, 135. mình chỉ có thể chọn 1 trong 3 tiêu cự thôi còn zoom bây giờ la continuous zoom nếu ống kính 35-70 thì mình có thể chọn bất cứ tiêu cự nào trong khoảng đó ví dụ 57mm, 31mm hay bất cứ số nào. Khi chụp chân dung các nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp xài ống kính 105mm hoặc 135mm , cho máy xài phim 35mm, lý do là khoảng cách xa thì người mẫu dễ tự nhiên hơn là dí sát máy vào mặt. Vấn đề thứ 2 là ống kính 50mm mình chụp gần quá thì mũi sẽ to hơn bình thường mặt sẽ bị mất cân đối khuôn mặt. Hình do ống kính tạo ra thực ra là hình cầu nhưng phim ảnh lại phẳng nếu không có sửa sai thì hình ở góc sẽ không nét bằng hình ở trung tâm, do đó các nhà chế tạo kính phải làm nhiêu lớp kinh để sửa sai cho độ khác biệt giữa trung tâm và góc hình càng nhỏ càng tốt, đồng thời cũng để 3 mầu đều cùng nằm đúng. Dù có sửa sai nhưng vẫn không hoàn hảo nên các nhà chế tạo kính thường cho biết khẩu độ nào là tốt nhất. Thông thường là khẩu độ chính giữa của lớn nhất và nhỏ nhất. Do đó nếu mình chụp một tờ báo thì ở khẩu độ này những chữ ở góc của tờ báo sẽ rõ. Khi mình mua ống kính có thể thử ống kính tốt hay xấu bằng cách chụp một tờ báo chiếm trọn hết khung hình, chụp từ khẩu độ nhỏ nhất tới lớn nhất. Sau đó ta coi hình thì sẽ thấy khuyết điểm của ống kính ở khẩu độ nào. Ống kính đắt rẻ khác nhau là ở chỗ này, kính có khẩu độ lớn sửa sai càng khó. Những người cần ông kính khẩu độ lớn để có thể nâng tốc độ lên khi cần, hoặc để xóa tiền cảnh và hậu cảnh. Rất tiếc là tôi không biết post hình vẽ để giải thích rõ hơn được.
****


GOP Y :
Hơi gần quá rồi nhích ra một chút nữa thì hay hơn. 2 tấm này bác chụp ở nơi ánh sáng đèn neon nên có mầu xanh lục bác xài máy digital thì có thể đổi White balance qua flourescent thì hình sẽ mất mầu này. Khi bác thay đổi white balance thì hình ở màn ảnh cũng sẽ đổi mầu theo do đó bác có thể thấy trước khi chụp còn bác chụp bằng phim thì phải in ra mới biết đó chính là một ưu điểm của máy digital.
@ nuocmua: xin được phép miễn bình luận về hình của bác.
Lý do là hình chụp con cái, hôn phu, hôn thê, người tình....
thông thường người chụp có tình cảm đặc biệt dành cho
tấm hình. Cho nên nhiều khi đối với người ngoài thì trông
ngô nghê nhưng đối với người chụp thì trông rất yêu.

@ baphai: có lẽ bác nhầm đường kính filter của ống kính
với tiêu cự ống kính.

Về mặt kỹ thuật mà nói thì những điều bác nói là đúng cho
chân dung. Nhưng ảnh chân dung cũng nhưng bất cứ ảnh
theo thể loại nào đều có thể bị phá cách. Phong cách báo
chí gần đây dùng ống kiếng góc rộng. Hay bên Sports Illustrated
dùng ống kính 200mm đến 400mm hoặc hơn để chụp người mẫu
mặc bikini.

Ngoài ra xin bổ sung thêm cho phần chân dung. Tùy theo thị hiếu
của mỗi người nhưng các ống kính cổ điển dành cho chân dung
là: 85mm, 105mm, 135mm. Lý do là chân dung theo kiểu cổ điển
tỷ lệ 3/4 gì đấy thì khoảng cách từ máy đến người mẫu là vừa phải
(trên 1m) mà lấy đủ trên bờ vai cho đến đỉnh đầu.

Còn tui thì sau một thời gian thì có gì xài nấy. Nhiều khi tấm hình
ưng ý nhất là tấm chả theo quy tắc gì cả! Thậm chí không sắc nét.
Hay dư sáng

@@@@@@@@@@@@@
Chắc chắn nhà em không nhầm vì hồi đó máy Nikon Fotomic át tất cả các máy nhà nghề khác vì nó có thể thay được rất nhiều thứ như màn ảnh groundglass, exposure meter, hộp phim (ví dụ hộp đựng phim 100ASA, hộp đựng 400ASA mình có thể thay đổi trong lúc chụp) có hộp dùng phim cuộn chụp 250 hình cho những người cần chụp nhiều khỏi thay phim. Mây máy nhà nghề Nikon chụp phim đời mới vẫn còn loại hộp phim này nhưng mua thì chỉ vài nơi bán thôi. Ông kính normal của máy này tiêu cự là 58mm f/1.2. về sau nó chế 1 cái đặc biệt tôi không nhớ là 55 hay 58mm f/1.2 đặt tên là Nocturn dành cho chụp cảnh ít sáng tới bây giờ vãn còn nổi tiếng muốn mua phải đặt. Mục đích tôi nêu ra các phần kỹ thuật là để người xử dụng nắm hết được đặc tính kỹ thuật của dụng cụ mình xử dụng như vậy mình có thể dùng theo ý của mình khỏi phí tiền khi mua mà đặc tính không dùng hết. Về nghệ thuật thì không có một định luật nào bắt buộc phỉa thế này, thế kia mới là đẹp. Cho nên nhiều cuộc thi nhiếp ảnh mà mình thấy hình được giải không hay tí nào.
Có một chuyện do một nhà nhiếp ảnh cũng khá lớn tuổi kể lại tôi xin viết ra đây để thấy mình nắm được kỹ thuật rất quan trọng. Hồi Mỹ ở VN khá đông có 1 ký giả của 1 tờ báo ở Hongkong qua Saigon anh ta nhờ ông ấy đưa đến khu chợ Hàm Nghi để đổi it đô la. Lúc đó hối xuất chính thức là 118 còn chợ đen là 360 /1 đô. Ông ấy nói ở đó hay lường gạt đừng đến đó, nhưng anh ký giả nhất định đòi tới đó. Anh ta đeo một máy Leica trước ngực ống kính wide rất rộng và 1 Nikon ống kính tele 200mm. Khi đổi tiền thì anh ta bị tên gian giựt 50 đô bỏ chạy lại còn quay lại vẫy vẫy tay cười nữa. Anh ta đưa máy Nikon lên chụp luôn. Sau đó khi về Hongkong anh ta gửi thư cho ông nhiếp ảnh gia VN kèm bài báo phóng sự nạn đổi tiền rồi cướp giựt ở Saigon. Có 2 tấm hình 1 tấm mặt của người giựt tiền chụp gần do lúc hắn ta đưng trước mặt anh ký giả anh ta chụp bằng máy Leica màng trập rất êm nên hắn ta không biết bị chụp , còn 1 tấm hắn đang nhăn nhở cười vẫy tay chụp bằng máy Nikon kính tele. Anh ta cho ông bạn nhiếp ảnh biết tòa báo của anh ta nghe nói vụ đổi tiền rồi cướp nên cử anh ta sang làm một phóng sự về việc đó. Ông bạn nhiếp ảnh kết luận là mình tưởng nó bị lừa hóa ra nó lừa mình. Rõ ràng đây là chụp thời sự mà vẫn có dàn dựng Đó chính là lý do mà tôi nghĩ là mình cần phải biết rõ đặc tính máy mình xử dụng, còn xử dụng cách nào tuy óc sáng tạo của mỗi người.
www.mir.com.my/rb/photography/companies/nikon/nikkoresources/50mmnikkor/indexA.htm

Một bức ảnh đẹp/thời sự/nghệ thuật...không phải là do máy ảnh các bác à. Tất cả là bởi cái nhà bác cầm máy. Bây giờ toàn là máy ảnh số và photoshop khiến việc chụp ảnh trở nên bình dân hơn bao giờ hết. Các bác cứ bấm càng nhiều càng tốt. Càng chụp nhiều, càng có được kinh nghiệm tốt về máy ảnh. Cách chụp cũng rất đơn giản. Khung hình chia làm 9 phần bằng nhau bởi bốn đường thẳng song song, 2 ngang, 2 dọc. Nhân vật ở 1 trong các giao điểm của 4 đường thẳng là cực kỳ tốt. Giơ máy lên. Bấm!

Nhiều nhà nhếp ảnh cứ hay chê người ta dễ dãi khi bấm máy. Tuy nhiên, nếu không bấm máy thì không bao giờ là nhà nhếp ảnh cả. Các bác cứ bấm thoải mái. Giơ máy lên! Bấm!

Những bức ảnh đẹp/thời sự/nghệ thuật... nhiều khi được chụp từ máy sử dụng 1 lần (trước đây), máy ảnh số du lịch, điện thoại chụp hình... Số lượng ảnh đoạt và tham gia các giải quốc tế/quốc nội có khi còn nhiều hơn được chụp từ máy chuyên nghiệp. Tuy nhiên, doanh số bán và sửa chữa máy ảnh chuyên nghiệp của em lại cao hơn rất nhiều so với máy du lịch. Thế mới sướng! Sửa nhiều, hay hỏng (do bảo quản kém), đắt tiền... là đặc điểm của máy chuyên nghiệp. Hiện tại có rất nhiều bác thích máy chuyên nghiệp. Em lại càng sướng

@nuoc Mua. Lúc này là lúc cứ lấy máy ra chụp con thật nhiều, vừa thực tập, vừa làm kỷ niệm, sau này tụi nó tránh ống kính như ma quỷ gì ấy! Khi nó lớn thì mình chơi photo hobby. Ít nhất, bạn nên có một cái ống kính chụp portrait hay zoom để ngồi xa kéo ảnh lại gần và loại bớt ngoại cảnh chi phối. Nếu hiện giờ bạn đang dùng P&S thì uổng quá vì nó không "do justice"! Bạn cần close up để thấy cái nét tuổi thơ như da mịn, lông măng, đôi môi đỏ, lông mi cong, ... vào lúc trẻ con đang chơi, đọc sách, nghịch cát,...

@neofob, Baphai: Bạn nghĩ sao về Nikkor 105mm Micro f/2.8 VR. Ống này chụp macro hay không và portrait thì sao? Tấm Đợi Chờ của Neofob chụp bằng 105mm quá đẹp! Tôi còn giữ 35-135mm macro zoom MF ngày xưa, nhưng rất khó focus trên D200 mặc dù có theo chấm xanh, hai bạn có bí quyết nào khác không?
@@@@@@@@@@
@ Cymbidium: phiên bản 105mm/2.8 AF thì tui có xài qua rất tốt.
Còn bản 105mm/2.8 VR thì những ưu khuyết điểm của nó được Ken
Rockwell viết ra ở đây. Cái tui không thích ở những ống kính Nikkor
đời G là không có ren khẩu độ.

Còn nói về chụp chân dung thì thật sự tui rất khoái 105mm/2 DC vì
nó có khả năng làm thay đổi bokeh. Tui chỉ có dịp xài ống kính này
và 135mm/2 DC một vài lần nhưng tui rất khoái. Để ý bokeh trông
như bị halo của những ống kính cũ.

Chuyện lấy nét thì bác có thể coi lại nút chỉnh +- ở viewfinder. Nhiều
khi lỗi lấy nét là từ đây nếu không thì phải đi đo lại mắt.
Đôi khi tui có xài cái vụ chấm xanh để canh nét nhưng nếu mình
không chỉnh cái focus point nhiều khi ra tiếu lâm. Cho nên cứ
lấy nét bằng mắt thường là hay hơn cả.
@@@@@@@@@@@@
@ neofob :Bác so với cụ Mạnh Đan làm tôi tá hỏa. Lấy Truyện Cô Gái Đồ Long ví chơi thì cụ Mạnh Đan cỡ Sư Tổ Trương Tam Phong còn tôi cỡ tiểu đồng Thanh Phong hay Minh Nguyệt gì đó, chuyên môn khiêng võng cho cấp trên , nhờ khiêng võng nên thấy được ít nhiều để nhi nhô với thiên hạ.Tấm dư sáng của bạn từ nhiếp ảnh nó gọi là highkey, còn chụp ông tây đen đêm 30 chỉ thấy hàm răng trắng nhởn nó gọi là lowkey, chẳng biết tiếng Việt là gì các sư nhà ta cũng gọi là highkey và lowkey. Tôi chưa bao giờ chơi cả 2 loại này.
@ Cymbidium: Tôi xài Pentax nên không rành về Nikon, máy hồi xưa đặc tính kỹ thuật rất it và không khác nhau bao nhiêu giữa các máy của các hãng khác nhau, nhưng bây giờ ngay cả máy cùng hãng cũng có điểm khác nhau nên khó có thể biết hết nổi. Bác thử đọc kỹ cuốn hướng dẫn của máy có thể nó có nói ống kính nào gắn với máy này sẽ mất những chức năng gì. Thông thường thì khi ống kính lắp vào được mà một số chức năng bị mất mình vân có thể lấy focus manual. Tôi có đọc một bài không nhớ ở đâu có nói là kính dùng cho full frame phần đuôi phía gắn vào trong máy của nó khác với phần đuôi của kính cho digital nên có nhiêu khi không chạy được. Có lẽ bác sakoda trả lời dễ dàng vì bác là dân sửa máy phải nghiên cứu đặc tính của máy và ống kính nhiều hơn người sử dụng. Cũng như ngươi xài TV chỉ cần biết sử dụng cái remote là đủ còn người sửa thì phải học nhiều hơn.
***********
@baphai: ý tui là nói về cỡ tuổi. Vì tui để ý là thế hệ xài Nikon F bi giờ cũng cỡ
ít nhất là 6-7 bó trở lên.

Tấm dư sáng đó là do cái máy xì trum Pentacon 6 TL của tui dở chứng 1/125s
mà chập cỡ như 1/15 hay 1/30. Nhưng tui cũng không dám nhận đó là high key.
Theo tui hiểu thì high key là kỹ thuật dùng ánh sáng gần như không có bóng đổ.
Nói cách khác là tỷ lệ ánh sáng ở vùng tối (shadow) cho đến là vùng sáng (high light)
là rất thấp. Thông thường kỹ thuật này dễ áp dụng trong studio. Tui hay gọi đùa
là tông sáng rõ đều đại khái là như tấm chân dung này trong studio.

Còn low key thì các tông màu đa số là ở mức thấp nhưng những đường cong hay
chỗ sáng thì ánh sáng lên đến 3-4 fstop hoặc hơn như tấm này.

Cả high key và low key là hai món võ thú vị mà tui hay xài chứ da mặt nào cũng
chơi vô Zone VI thì hơi bị chán.

[votieugiap]

Bác Neofob có con mắt nghệ thuật và bàn tay phù thủy photoshop. Studio của bác cũng đèn đóm kinh quá! Phông trắng toát là biết rồi!

Tôi chịu thua mấy ống kính MF cho các máy digital vì mất công focus và không bao giờ đúng, trừ khi hên. Rất tiếc, vì đây là những ống kính body bằng sắt, chắc chắn.

Hôm nào rảnh bác lấy ra một tấm ảnh mộc, rồi chỉ cắt xén, work flow để đi đến một tấm như "Đợi Chờ" cho bà con lé mắt! Chứ căn bản thì nhiều người biết rồi!

Nhân tiện hỏi bác công dụng digital back là gì (như Leaf)?
@@@@@@@@@@
Phần nghệ thuật thì tui nhận chứ photoshop thì không dám. Trong
đám bạn dân chụp hình thì tui là tên lười dùng photoshop nhất.
Tui chỉ dùng để cắt cúp, chỉnh curve...ít khi nào quá 3-5 bước.

Nói về phông trắng thì thật ra tui thấy đây là lợi thế của digital (slide
cũng na ná như vậy) đó là exposure latitude thấp (*). Chỉ cần
phông 3-4 fstop dư sáng so với khuôn mặt là phông trở thành
trắng. Cho nên ánh sáng đánh vô phông cần phải mạnh hơn
so với ánh sáng vô mặt. Người mẫu cần đứng cách xa phông độ
1 thước để ánh sáng phông không bị phản chiếu vô người nhiều.

Nếu phông không hoàn toàn trắng thì chỉ cần tăng contrast và
chỉnh level chút đỉnh là xong. Như tấm này tui chụp từ Coolpix
950 cho series "She Said He Said" dùng ánh sáng hành lang.
---oOo---

Tấm "Đợi chờ" là được scan từ phim trắng đen không thay đổi gì
mấy (bản đầu tiên là từ rọi ra giấy fiber contrast quãng 3) để cho
giống với bản in. Sở dĩ bác nhìn thấy vậy là do tui dùng ánh sáng
từ cửa sổ nên ánh sáng rất dịu, không bóng đổ như soft box vậy.
Kỹ thuật này gọi là Northern Light (không phải ánh sáng cực
quang) cho bắc bán cầu. Lý do là ở bắc bán cầu mặt trời nằm ở
phía Nam (điều này càng đúng cho những ai ở trên vĩ tuyến 23.5).
Do đó ánh sáng từ phía bắc là ánh sáng được phản chiếu từ mặt
trời và bị tản mác không chói.

Vậy câu hỏi đặt ra là có nên chọn người mẫu ở phòng có cửa sổ quay
về hướng Bắc không?

Trả lời: Có thể. Cửa sổ quay về hướng Bắc chỉ là 50% dẫn đến quyết
định cuối cùng. 50% còn lại là tùy theo nhiếp ảnh gia.

---oOo---

Leaf hay PhaseOne digital back là niềm mơ ước của nhiều nhà nhiếp
ảnh như đi chụp hình cho Playboy hay National Geographic vậy.
Dĩ nhiên là không ai cũng chụp hình cho hai chỗ đó để xài digital
back hay can đảm mượn 401K hay short-sell portfolio của mình để
mua dăm ba cái xài. (**)

Vậy công dụng của digital là gì? Nếu như ngày xưa thân ái khi các
nhà nhiếp ảnh gặp nhau uống bia thì câu nói cửa miệng là "ống kính
của tao có tiêu cự lớn hơn của mày" hay "phim tao to hơn phim
mày"...vưn vưn. Thì bi giờ là "bộ cảm biến tao có nhiều pixels hơn"
hay "ít noise" hơn đại khái thế.

Khổ nỗi những tay lỡ mua máy dùng ống kính sản xuất bởi Carl Zeiss
hay một nhà sản xuất nào khác ở Đức bi giờ không thể nào hạ mình
mà đi xài máy hình của Nhật mà khung hình bé tý 24mmx36mm.
Khung hình của những tay này là 6cmx4.5cm trở lên hoặc là to tổ
bố đến nỗi không cần rọi gì cả. In contact là đủ.

Thế là digital back ra đời để móc túi những tay này.

Thật thà mà nói, bác tưởng là những cô người mẫu của Playboy
hay Vogue, Victoria's Secret sẽ để bác chụp với những cái máy
bé tý như P&S của mấy cổ sao? Đồ chơi càng đắt tiền chừng nào
thì càng dễ chụp hình người đẹp (nhất là thiếu vải và không có).
(***)

Lẽ dĩ nhiên là cũng có vài chi tiết nhỏ khác với DSLR nhưng đó
chỉ là để cho những tay mê máy móc tập trung:
* Xài ống kính của Đức như Carl Zeiss, Schneider, Leica...
* Kích thước pixel to hơn -> ít noise hơn vì quantum efficiency cao
hơn DSLR.
* Thay đổi giữa phim, paraloid, và digital.
* Có thể tilt, shift...ống kiếng.

Và đôi khi tay chụp hình cần 60.5MP để có thể coi là cái bờ ra chết
tiệt kia có phải là làm ở Ý thật không.



(*) Đây là một trong nhiều lý do mà người ta quay phim bằng phim
in (negative dùng C-41 để tráng). Sau khi chỉnh sửa màu sắc theo
ý muốn thì mới in ra phim slide để chiếu.

(**) Tui nhớ có lần trong một buổi hội thảo về nhiếp ảnh mà tui đi
với đám bạn, ông nhiếp ảnh gia chụp cho Playboy bảo đại khái là
"after all, it's just flesh with good skin tone." Amen!
Thật ra National Geographic vẫn còn dùng slide cho các hình họ
đăng nếu tui nhớ không lầm.

(***) Hồi xưa tui có thằng bạn là dân computer rất geeky nhưng tui
không hiểu là tại sao lúc nào có cũng có dăm con vện lảng vảng.
Tui chỉ ngộ ra khi tui có cái D300. Hôm đầu tiên đi ăn tối chung với
đám bên báo chí thì cô chạy bàn hỏi chuyện ngay khi thấy tui đeo
bên hông. Chả bù trước kia tui xài Nikon F5 thì chả ma nào bắt
chuyện. Nhưng bi giờ thì hắn có D700.
@@@@@@@@
Hỏi bác Fob:

Em đã bán cái Canon Rebel của em tự 2 năm trước. Nay tính mua máy mới. Kẹt nỗi em còn giữ cái len Canon 70-300 có stabilizer mua trên $400. Vì thế em định mua lại hiệu Canon nhưng đang phưn vưn vì thấy Nikon dạo này có vẻ lấn lướt. Theo bác thì:

- Em có nên mua thằng Canon EOS để cứu cái len, hay
- Tìm hiệu khác rồi bán đổ bán tháo cái len Canon
- Nếu tiếp tục với Canon thì bác giới thiệu loại nào? D40 và D50?
@@@@@@@@@@@@@
Nếu bác lỡ rút bớt 401K hay short-sell portfolio từ hồi đầu năm thì
em khuyên bác nên tậu cái 5D Mark II.

Giữa 40D và 50D thì tui coi trên dpreview thấy 50D có vẻ hấp dẫn
hơn (15MP, coi bộ 3200 ISO ít hạt hơn).

Bản thân tui có dùng qua 40D của anh bạn bên tòa soạn báo và
của ông xếp. Chất lượng rất tốt so với cùng giá cả của các hiệu khác.

Nếu như tui không có dàn ống kính Nikon thì tui đã lượm 50D
hoặc 5D Mark II.

Tuy nhiên nếu bác mà kiếm được 40D giá hời độ 6-700 USD thì nên
mua.
@@@@@@@@@@@
Hiện nay kỹ thuật máy chụp hình tiến nhanh khủng khiếp. Cứ chạy đua theo chắc hụt hơi. Mới đây đọc cái review NikonD 700 và Sony A 900 mà thấy ham quá. Bây giờ ai đang xài ống kính cho máy DX mà đổi qua phải đổi toàn bộ ống kính thì coi bộ túi tiền hơi nhẹ đi khá nhiều. Bác nào trước đây xài máy phim thì lại lợi vì 2 máy này full frame. Bác neofob trước đây chơi F4 thì bây giờ chơi D700 quá ngon rồi. Pentax hình như cũng sắp ra full frame bây giờ đã lỡ chơi fisheye 10-17mm của Pentax rồi đổi qua full frame tậu cái fisheye khác thì đau quá.
Hồi xưa máy chụp hình không tự động gì cả nên muốn chụp phải học kỹ thuật, bây giờ chỉ cần mở máy rồi bấm là xong nên ít người học kỹ thuật, có lẽ vì vậy topic này hơi ế khách. Chúng ta có nên viết về cách lựa chọn và xử dụng các loại máy nó gọi là P/S (point & shoot) để bà con tham gia đông hơn không? Cứ có máy chụp đủ thứ mình thích rồi post lên đây cho bà con góp ý chơi cũng là một cách xả stress.
@@@@@@@@@@@
Chào bác cymbidium.Vẫn chưa post được nhưng cũng chẳng sao vì tôi chỉ có chừng hơn 20 tấm ảnh ưng ý nhưng nó lại là hình chụp máy phim, lại cũng lâu rồi muốn post phải scan rồi retouch lại mà hiện giờ chưa có scanner, mua cũng được nhưng chỉ scan có ít hình mà mua thì uổng quá. Phần thì tôi mạnh ở chụp chân dung và con nít nên những hình ưng ý toàn là người mẫu và người quen nên post cũng hơi ngại vì thấy cái vụ scandal bức hình "vá cờ" của nhiếp ảnh gia Nguyễn Ngọc Hạnh coi bộ phiền quá. Hồi trước kẹt vụ phòng tối, cứ phải kiếm người ăn rơ với mình để làm hình, đến khi phong trào mini lab nở rộ mấy người đó cũng làm biếng làm hình thủ công nên lại kẹt vì đưa minilab không ưng ý. Khi kỹ thuật digital tiến bộ có thể làm lấy được thì đam mê giảm đi nhiều, lại còn gặp bà nội tướng, bả toàn không khoái cái gì mình thích nên cứ mua là bị than phiền. Tôi có 2 tấm chụp bằng máy digital rất ưng ý, chụp phong cảnh 4, 5 tấm rồi ghép chiều ngang lại thành hình panroma in ra một bề 8,5 inches một bề 23 inches rất hoành tráng. Cái này chụp phim nhựa và làm thủ công chắc cả đời tôi không làm nổi.Kẹt lo làm ăn bỏ cầm máy hết 6,7 năm, máy để lâu sợ hư phải cho mấy đứa cháu. Đến đầu 2001 mới mua lại máy digital, loại thường thôi để rút kinh nghiệm, tới 2005 mới mua SLR. Bây giờ lại kẹt máy tự động nhiều quá nên nhiều lúc gặp khó khăn. Tôi chụp chân dung ngoài trời hay dùng flash fill in, chụp trong nhà thì dùng 2 flash, đôi khi thêm 1 flash để xóa phông hoặc chiếu sáng tóc. Cái flash nó cứ nhẩy về P-TTL thành thử mình chụp xong mới thấy hư vì mấy cái slave đời cũ bị nhẩy xai với đèn chính lại phải điều chỉnh lại . Pentax nó có wireless slave nhưng mua 3 cái thì hơi đau tiền vì chẳng mấy khi xài tới. Bây giờ kiếm người mẫu cũng khó khăn chứ không như tôi chụp hồi đó. Hồi mới bắt đầu có mini lab ở VN mấy người mẫu rất dễ thương, dù họ nổi tiếng rồi, chính họ cũng mê nhiếp ảnh nên chúng tôi mời đi rất vui vẻ. Thường chẳng có thù lao gì, có khi chụp xong kéo nhau đi ăn uống một chút rồi về. Sau khi có hình thì mỗi anh tặng cho người mẫu mấy tấm hình mình ưng ý nhất. Vậy mà cũng có anh quỵt luôn không chịu tặng hình cho người mẫu. Không biết bác chơi hình từ thời nào chứ cái thời sau 75 tới lúc bắt đầu hé cửa (tôi gọi là hé cửa vì lúc đó nói là chính sách mở cửa nhưng thật sự là hé thôi) thì nhiều chuyện tiếu lắm. Nếu bác thấy muốn biết thì lúc nào rảnh tôi sẽ kể lại trên đây cho vui.
@@@@@@@@@@@@@
Professional scanner đắt nhưng software đi kèm theo rất hay, làm đủ trò. Bác có vài tấm thì mua làm gì cho phí tiền. Mong ảnh bác chụp bằng DSLR thôi. "Sự nghiệp" nhiếp ảnh của tôi chỉ là tay mơ qua FE, FM, vài cái lens manual focus chứ không pro như bác hay bác Neofob, dùng cỡ pro Nikon F. Con đường đi của tôi là FF, chỉ có vấn đề thiếu tiền
Ảnh vườn Nhật của bác phải xem to mới đẹp. Tên của software là Stich?

QLA,
Có lần tôi đi xem hội chợ lan, mua về bao nhiêu nhưng chết hết vì làm nhà kiếng sai, sau đó bỏ luôn! Trông thì thèm thật nhưng nuôi không dễ!

Neid,
Sợ gì! Chụp gần không lấy phông, chậu thì ai biết? Nếu biết thì làm gì được? Bác đưa lan cho tôi chụp cho! Bác là dân chơi lan thứ "xịn" rồi, có cái nào đẹp xin PM tên! Cám ơn.

HH,
Nên chụp lan ngang với tầm mắt, nhớ post ảnh cho mọi người xem
@@@
Cám ơn bác rất nhiều về vụ post hình. Tôi bị lầm giữa chữ O và con số zero nên nó chạy vòng vòng hoài mới biết mình lầm. Hồi nhỏ tôi chơi máy rất xịn nhưng toàn máy đi mượn. Lý do nhà nghèo mê nhiếp ảnh tuần nào cũng lê la mấy hiệu bán máy chụp hình ngắm, nhờ hồi đo đám lính Mỹ nó về nước sách báo nó quăng lại người ta bán chợ trời mua về đọc. Hồi đó mới học lớp 9 có bao nhiêu chữ nghĩa đâu, nhưng đọc riết nó cũng vỡ. Mấy ông to đầu có tiền thích chơi thấy mình có vẻ rành bèn nhờ mua dùm cho tiền mua phim chụp thử rồi chỉ cho mấy ổng. Cái vụ Nikon F mới tức cười có ông bạn già làm sở Mỹ kêu tôi dến nhà coi dùm cái máy. Ổng nói thằng Mỹ nó thiếu nợ tao mười ngàn đồng (Chưa tới 100 đô giá chính thức) nó về nước gấp không có tiền trả nên nó đưa tớ cái máy ảnh trừ nợ cậu coi dùm. Đến nhà ông lôi ở dưới gầm giường 1 cái túi giấy mở ra là coi Nikon F phototmic ống kính 58mm/1.2. Tôi nói cái này đất nhất trong máy Nhật hiện nay. Ổng bảo tao xài không được, tôi coi thì chỉ bị cái đo ánh sáng ổng gắn chưa khít hẳn chứ chẳng có gì trở ngại. Ỏng hỏi mày lấy tao để lại 10 ngàn (giá máy này ở MỸ lúc đó gần 500 đô) thèm quá mà tiền đâu mà lấy. Máy hồi đó đặc tính tương đối giống nhau nên biết một cái thì cái nào xài cũng được. Do đó người ta nhờ chụp dùm thử máy tôi được xài hầu hết các máy SLR hồi đó như Pentax Spotmatic, Minolta SR 101, Nikon và Topcon, không có ai nhờ Canon nên không biết. Tôi khoái nhất cái Topcon vì lúc đó chỉ có nó chụp gần được 45 cm. Hồi đó chụp phim mầu phải mua cái mailer rồi gửi qua chi nhánh của Kodak ở Thái hoặc Phi nó in xong gửi về cho mình hoạc quen Mỹ nhờ nó rửa ở PX. Số mình nghèo mà gặp vận may giúp được một ông làm ở AP và một ông trông coi Lab hình mầu của PX Mỹ thế là tha hồ chụp phim mầu khỏi mất tiền. Đang viết kẹt chút việc hẹn lúc khác.

[votieugiap]

Tính theo trường phái trong nước thì ta có thể tạm chia hai khuynh hướng, chơi lan kiểu Bắc và chơi kiểu Nam.

-Các tỉnh phía Bắc thích lan rừng, các loại địa lan rừng, ngọc điểm (rừng và lai tạo), hài, den rừng ... họ quan tâm nhiều đến hoa có thơm hay không, kết cấu hoa thanh mảnh, nhẹ nhàng, tinh khiết ...Hoa to hay nhỏ không thành vấn đề lắm so với phía Nam

-Các tỉnh phía Nam (trừ Đà Lạt) thì chú trọng nặng về lan hoàng hậu (cattleya) lai, hoa được gọi là đẹp khi hoa to, xoè tròn, lưỡi bẹt (không ống), kết cấu như một hình tròn. Màu chủ đạo là đỏ, vàng, xanh lá cây, hoặc các màu pha ... Các cây cattleya lai xưa nhập từ Mỹ, nay chủ yếu từ Đài Loan. Kế đó là den (dendrobium) lai từ Thái rồi đến các loại ngọc điểm và vanda. Các loại lan rừng thì ít được trồng hơn do khí hậu không phù hợp hoặc không phù hợp thị hiếu. Địa lan thì chỉ có một số nỡ hoa ở phía Nam, phần còn lại cần mùa lạnh mới nở nên chỉ trồng các khu vực cao nguyên như Lâm đồng, Bảo Lộc ...

Nhìn từ ngoài vào thì cách chơi bọn Tây, bọn Mỹ rất hỗn tạp đầy đủ các truờng phái, một cây được gọi là đẹp khi:

-Cây con to khoẻ hơn cây bố mẹ

-Cây con hoa to hơn, kết cấu đẹp hơn so với cây bố và mẹ

Về màu sắc thì bọn Tây chuộng các tông trầm như lan có màu nâu, đen, xanh dương, xanh lá cây hơn các màu đỏ và vàng (màu dân chơi lan Đài Loan và VN nói chung ưa chuộng).

Hiện nay cây lan hot nhất là cây Phragmipedium kovachii tìm ra ở Peru năm 2001, nếu bác trồng được cây này thì trên cả tuyệt vời.

Theo mình đứng vào hàng thứ nhì là các loại Dendrobium speciosum var speciosum (từ Úc)hay cái loại var khác như Dendrobium speciosum var hillii, Dendrobium speciosum var grandiflorum ..... hoặc các giòng lai từ loại này. Đây là những cây đẹp xuất xứ từ Úc, dân chơi lan Việt Nam nước ngoài nói riêng và dân Á châu nói chung đã tranh nhau mua vô tình đẩy giá lên rất cao.

Các loại lan đột biến trong tự nhiên hay lai tạo.

Kế là các loại địa lan từ rừng được cấy mô, hay các cây địa lan lai có màu đẹp ...

Sau là các loại lan lai có màu lạ như lan lai có màu đen (đỏ đen thì đúng hơn) màu xanh dương (blue cattleya) hay các cây lan rừng gần bị tiệt chủng hoặc đã tiệt chủng trong tự nhiên.

Nếu bác thích trồng Phragmipedium kovachii thì bác vào đây:

www.pipingrockorchids.com/Bindex.htm

Nếu bác thích trồng blue cattleya thì bác vào đây:

www.grezaffiorchids.com/divisions/blue/blue.html

BLC. Blue Grotto coerulea là cây đẹp rất đáng để chơi

Nếu bác thích trồng Dendrobium speciosum thì bác chịu khó đi hội chợ lan ở SF lùng thì sẽ gặp.

Nếu bác thích sinh hoạt cùng các thành viên chơi lan ở nước ngoài thì bác có thể vào đây:

www.hoalanvietnam.org/
@@@@@@@
Sau 75 diễn ra vụ đốt sách tẩy não học trò, thế là bao nhiêu sách nhiếp ảnh tiếng Anh tiếc đứt ruột cũng phải tự nguyện nộp hết kẻo lỡ mấy ông 30 chụp mũ thì toi mạng. Mãi tới 83 mới có cái K100 của thân nhân ở nước ngoài gởi cho. Sau đó xài 2 cái Pentax Superprogram. Từ 96 tới 2001 bận quá phải cho hết máy cho mấy đứa cháu, bây giờ mới chơi lại thì kẹt nó tự động quá nhiều và nhiều khi chụp hư mà không hiểu tại sao.
Cái program nối hình (stitch) hầu hết các software kèm với máy digital đều có nhất là Canon và Kodak. Tôi xài của Photosuit 3 mua lâu lắm rồi có 2 đô thôi vì lúc đó nó ra tới photosuit 5 hay 6 gì rồi. Mấy ông bạn nhiếp ảnh nói nó có download free nhưng tôi không hỏi địa chỉ vì mình có rồi.
Mình đi chụp hình nhiều lúc cũng rất hên xui. Bức hình tôi post ở đây tôi di rất sớm vì sợ đông người không thể canh được nên vắng không bóng người, hên làm sao lúc đó có 2 người đi tới đúng trọng điểm của tấm hình nhờ vậy người coi mới hình dung được chiều rộng của cảnh, đồng thời hình sống hơn. Từ đó tới nay gần 7 năm tôi quay lại nhiều lần mà không thể nào chụp được lại được một tấm như thế.

[votieugiap]

Khi chụp hình những tòa nhà cao hình thường bị nhỏ phía trên trông hình như bị ngả ra sau. Nhà càng cao phía trên càng nhỏ. Nhưng hình chụp kiến trúc phải dùng kính PC ( perspective control lens) còn gọi là shift lens. Hiện nay kính này rất khó kiếm vì ít người xài nên không sản xuất nữa, hình như chỉ còn Nikon có bán, giá rất đắt. Một trở ngại nữa là tiêu cự cố định 28 mm. Nếu dùng photoshop thì sửa lại dễ dàng, dùng ống kính tiêu cự bao nhiêu cũng được chỉ tốn vài phút thôi. Hình trên chụp bằng Canon SD500 , 5 megapixel. Nhà hát thành phố bị nghiêng về phía sau. Hình bên cạnh đã chỉnh lại bằng photoshop. Bác nào ở New-York chụp hình Trụ Sở Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc dùng cái này thì tòa nhà sẽ đứng thẳng.

Việt Nam vang danh quốc tế về nhiếp ảnh từ hồi trước 75 lâu rồi. Nhiều người đã từng làm giám khảo các cuộc thi nhiếp ảnh quốc tế. Tôi không biết rõ lắm là hồi đó nhiếp ảnh có được dậy ở Đại học hay không chỉ thấy có hội họa và điêu khắc thì có Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật dậy là trình độ Đại Học, không thấy nói đến nhiếp ảnh. Hồi tôi còn nhỏ xíu đã biết đến các cụ Cao Đàm , Cao Lĩnh, Mạnh Đan, Phạm Văn Mùi còn một số nữa không nhớ hết. Lớp sau các cụ thì có Nguyễn Ngọc Hạnh là nổi bật hơn cả, tuy nhiên còn rất nhiều mà tôi không biết tới.

@@@@@
" cho tôi hỏi về phần này .

để chụp hình có phong ảnh đẹp .nhưng lại không có không gian thật sự .giờ muốn dùng màng xanh khi chụp để có thể cắt ghép .có bạn nào biết rõ nhu kiện ( soft phần mềm ghép ảnh bằng màng màu xanh ) thì cho em biết với ."

Không biết có phải bác định nói là chụp trong nhà dùng một tấm màn xanh làm nền phía sau. Sau đó mình cắt hình rồi ghép qua hình phong cảnh khác làm nền? Nếu đúng vậy xin góp ý với bác. Có thể nói là hầu hết các soft đều làm đươc, nếu bác ở nước ngoài có thể dùng Photoshop element đỡ tốn tiền hơn dùng PhotoshopCS(2,3 hoặc 4). Nếu bác muốn tiết kiệm coi nó quảng cáo thứ nào 'on sale' thì mua. Cần phải biết khả năng của computer có đủ chạy soft này không. Có khi soft này cũ không chạy được bằng window vista, soft mới window ME không chạy được. Nếu bác ở VN thì soft nào cũng chỉ có 7, 8 ngàn một đĩa, tôi không có ý khuyến khích xài hàng lậu, nhưng có lẽ muốn mua hàng thật chưa chắc đã kiếm ra. Nếu bác chụp trong nhà mà xài đèn flash, hình sẽ có bóng đổ lên phông ( vì không gian chật hẹp nên phông thường ngay sau lưng vật mình chụp) rất khó cắt, nhất là mình mới tập sự. Vì vậy phải xài thêm đèn để xóa phông, vụ này hồi xưa máy ít tự động tôi chụp rất dễ. Bây giờ máy tự động mà sensor nó chạy nhanh quá nên để tự động ánh sáng sai bét. Tôi chưa kiếm được cách khắc phục vụ này chỉ cần dùng những thứ mình có sẵn. Hy vọng trả lời đúng câu hỏi của bác.
Bác dùng photoshop lấy người rồi ghép vào phông nào mình muốn. hình như photoshop nào cũng có.

Gửi các bác vài giò lan cymbidium. Thường thường lan sống trong chậu vỏ cây, nhưng loại này trồng được trong đất. Giống này rất khoẻ, hoa nhiều, to và bền, năm nào cũng ra hoa. Ảnh chụp bằng D200 theo manual mode, ống kính 70-200 mm, trong nhà, không flash, sau đó dùng “kéo” photoshop CS2 ngắt hết lá đằng sau. Các bác để ý vì đóng khẩu độ nhỏ nên hoa đàng trước đằng sau đều rõ nét (depth of field dầy). Với vẩn tốc chậm nên tôi dùng chân, bác nào ăn chân gà nhiều thì chắc chắn phải dùng đến nó.

1: 1/2.5 sec, f/20, 160 ISO, 70 mm




@@@@@@@@@@@@@@
Bài này chỉ giúp các bác một tiểu xảo giúp mình rảnh trí một chút để tập trung vào những khía cạnh của nghệ/kỹ thuật. Đó là cách gìn giữ nắp của ống kính.

Ngoài một số ít ống kính có sẵn dây nối với nắp đậy, khi mở nắp ra không sợ bị đánh rơi hay thất lạc; phần lớn các ống kính không được như vậy và người dùng mua về phải tự lo lấy. Thường là mua một dây làm riêng cho mục đích này; một đầu có vòng cao su tròng quanh ống kính, một đầu có miếng băng keo dán vào nắp đậy. Khổ một điều là vòng cao su hay bị tuột và băng keo sau một thời gian ngắn sẽ bị bong ra. Đó là chưa kể khi dùng kính thì nắp đậy tòn teng khá bất tiện vì làm trở ngại các thao tác chụp hình.

Xin đề nghị một cách như sau để giữ nắp đậy vừa rẻ tiền, bền và tiện lợi:

* Dùng loại "băng vải" velcro (loại có hai mặt chụp vào nhau thì dính chặc, tốt nhất nên chọn màu đen) bề rộng khoảng 12 mili-mét, bề dài tùy số nắp đậy ống kính.

* Cắt một đoạn velcro của mặt có móc cứng, đoạn này dài khoảng 8 centi-mét; tiện tròn một chút ở bồn góc; bóc lớp nhựa che keo dán ra; chuẩn bị gấp đôi lại cho hai mặt có keo dính vào nhau (nhưng chưa gấp lại bây giờ)

* Trên dây treo máy ảnh (strap) và cách máy khoảng 15 centi-mét ta sẽ dán đoạn velcro nói trên bằng cách gấp đôi nó lại và kẹp vào dây treo (chỗ nếp gấp nên đặt sát vào dây).

* Dùng một mấu sắt (staple) kẹp vào cho thêm an toàn, khòi bị sút.

Lưu ý: nên chọn đoạn dây treo bên tay trái vì nó sẽ không làm trở ngại cho tay phải khi bấm máy và không che chỗ ngắm khi máy ở vị trí đứng. Ngoài ra nên lợi dụng các khóa của dây treo ở đoạn này giúp cho đoạn velcro đứng nguyên không dời chỗ.


Bây giờ đến các nắp đậy, mỗi nắp đều được làm như sau:

* Cắt một đoạn velcro của mặt có sợi mềm, đoạn này dài khoảng 4 centi-mét; tiện tròn một chút ở bốn góc; tỉa bớt râu ria quanh các cạnh và búng mạnh cho sạch các mảnh vụn. Ghi chú: chiều dài hoặc ngắn hơn tùy và kích thước của nắp đậy, nhưng càng dài càng tốt miễn nó không làm trở ngại khi đậy nắp; tốt hơn vì diện tích rộng sẽ làm dính chắc hơn và khi sử dụng cũng dễ và nhanh hơn)

* Bóc lớp nhựa che keo dán ra; dán đoạn velcro này lên mặt ngoài của nắp đậy rồi ép chặc vào.

Vậy là xong. Khi mở nắp ra, ta chỉ áp đoạn velcro trên nắp vào đoạn velcro trên dây treo thí nắp sẽ dính vào đó. Rất bền, rất tiện. Chúc các bác thành công.

[votieugiap]

Tôi muốn đóng góp vài ý kiến về nhiếp ảnh

Cái máy ảnh đầu tiên cùa tôi là cái DSLR (Digital Single Lens Reflex,) cái Canon 10D. Do đó, bài này thiên về các máy ảnh 35mm DSLR, đặc biệt là máy ảnh Canon, vì tôi chuyên xài máy này. Tuy nhiên, tôi sẽ hết sức phổ quát vấn đề, để cho những ai xài máy khác Canon, như Nikon, Fuji, Sony chẳng hạn, có thể theo dõi. Mặc dù có thể xài khác máy, nhưng những điểm về bố cục, các tiêu chuẩn cho máy ảnh thì giống nhau.Tiện đây, tôi cũng xin nói qua quít về máy ảnh large format như cái của bạn Lương Quang Tuấn hay xài. Máy ảnh large format cho ra tấm hình có nhiều chi tiết hơn, vì màn phim lớn hơn, và tấm ảnh dĩ nhiên phải sắc và rõ hơn. Ở đây, khi tôi nhắc tới “tấm hình đẹp,” là tấm hình đó phải có đầy đủ bố cục hoàn chỉnh, thuần túy theo như nghĩa nghệ thuật của nó.

Bố cục là cách trình bày tấm ảnh một cách nghệ thuật, có hệ thống. Giống như 1 bài văn, cần phải có bố cục để hướng dẫn người đọc vào câu chuyện. Bố cục có nhiều cách để thiết lập (cấu trúc):

1. 1/3 hình (placement.)
2. Luật phối cảnh (perspective.) Bao gồm luật xa gần, lớn bé.
3. Đóng khung (frame.)
4. Những đường thẳng giao tụ (converging lines.)
5. Đánh bật chủ thể bằng cách làm cho những phần không quan trọng khác mờ đi (selective focusing.)
6. Sự di động (motion.) Các phần không quan trọng khác sẽ phải bị mờ đi.
7. Sự lặp lại (pattern.)
8. Hình thể (form or shape.)
9. Đường thẳng và đường cong (lines, curves.)
10. Màu sắc (color.)
11. Tông (tone.)
12. Sự tương phản (contrast.)
13. Ánh sáng (light.)

Trong các phần trên, phần lấy ánh sáng là khó nhất. Nó đòi hỏi “dòm công” phải biết nhìn, và chụp đúng, không dư sáng (overexposure.) Một tấm hình đẹp là tấm hình có nhiều cấu trúc trong bố cục, ảnh hưởng và bổ túc lẫn nhau để đánh bật nội dung mà tấm ảnh muốn nói.

Trên máy ảnh, có 3 bộ phận quan trọng để kiểm soát sự phơi sáng (exposure): ISO, tốc độ (Tv, hay shutter speed,) và khẩu độ (Av, hay lens opening.) ISO càng cao thì độ nhậy/thu sáng càng lớn, và màn phim/quang cảm (sensor) dễ bị nhiễu (noise) hơn. Tốc độ càng nhanh thì độ phơi sáng càng ít. Khẩu độ càng lớn thì ánh sáng vô màn phim/quang cảm (photo sensor) càng nhiều.Vì vậy, một cách khái quát, có một khảu độ rộng với tốc độ nhanh tương đương với việc lấy khẩu độ hẹp với tốc độ chậm, miễn sao cho lượng ánh sáng vào màn phim/quang cảm bằng nhau. Đây là định luật thuận nghịch (bù trừ) trong nhiếp ảnh. Tùy theo nội dung tấm ảnh, “dòm công” (cho giống nhạc công, văn công) có thể lấy khẩu độ rộng (hẹp) để giảm (tăng) sự sắc nét của hậu cảnh (blur the background.). Xin chú ý là khẩu độ thường được biểu hiện là f/(thông số), như f/22 chẳng hạn. Thông số f là khoảng tiêu cự (focal length) của ống kính. Trong giá trị f/(mẫu số) này, mẫu sồ càng lớn thì giá trị của khẩu độ càng nhỏ, cũng giống như bất kì một phân số nào, e.g., 1/3 > 1/5.

Khẩu độ càng nhỏ thì hình càng có nhiều “độ sâu” (depth-of-field, DOF.) Có nhiều DOF thì hình càng rõ và sắc nét. Nhưng những điều trên thường thường chỉ đúng với khẩu độ tới f/16 là hết cỡ, vì quá f/16, e.g., f/20 hay f/22 chẳng hạn, hình sẽ không được sắc nét vì bị nhiễu xạ (diffraction,) trừ phi bạn chụp macro. Chụp macro, vì chụp gần, nên DOF mỏng. Vì vậy ta cần đẩy f-stop (khẩu độ) để tăng DOF lên.

Vì vậy, nếu chụp cảnh (landscape,) và nếu bạn muốn hình rõ từ tiền cảnh tới hậu cảnh, bạn nên để khẩu độ nhỏ. Nếu chụp action, thì bạn nên lấy khẩu độ lớn để xóa nhoà hậu cảnh. Bạn cũng nên lấy ISO càng gần với số ISO tự nhiên (natural ISO) trong máy ảnh số càng tốt. Thường thường là 100. Lấy ISO nhỏ sẽ giảm độ nhiễu trong tấm hình của bạn. Có nhiều máy ảnh số, như Canon 1Ds, 1Ds Mark2, và 1Ds Mark3, có khả năng đặt (set) ISO 50, bắt chước các phim dương tính (slide) với độ nhậy thấp (low ISO.) Nhưng thực tế cho thấy ISO = 50 ở các máy ảnh số không có nhiễu thấp như phim. Ngày xưa, khi tôi mới bắt đấu chơi ảnh, vào khoảng tháng 9, 2003, máy DSLR Nikon có ISO = 200, đối với tôi thì cao quá nếu tôi muốn chụp cảnh (landscape.) Đây cũng là lí do tại sao tôi “đi” với Canon.

Do đó khi mua máy ảnh số, ta cần xét khả năng có thể đặt ISO thấp. Ngoài ra, ta cũng nên xét:

1. Dàn ống kính. Bạn nên xét coi dàn ống kính của máy ảnh số nào hợp với nhu cầu lẫn túi tiền của bạn. Như Nikon chẳng hạn, Nikon gần đây có sản xuất loại ống kính 200mm-400mm f/4 rất thích hơp cho dân chụp action hay wildlife. Canon lại không có ống telezoom kiểu đó. Ống kính “trường túc” của Canon, từ 300mm cho tới 800mm, toàn là prime lens! Prime lens thì sắc hơn zoom lens, nhưng tiện lợi thì không bằng. Khi đi ra bãi (field,) bạn không muốn đèo theo ống kính 200mm, 300mm, 400mm, etc., cho mỗi trường hợp. Nhất là mấy ống kính nhanh (fast lens,) có f-stop tối đa là 2.8, rất nặng. Một phần vì Canon dùng những mảnh kính có phẩm chất có mức tán xạ thấp, i.e., low dispersion glass, để thiết kế các loại “trường túc” của họ, mà những mảnh kính này thường rất nặng cân.

2. Độ nhanh của máy, i.e., frame per second. Máy bắn 5fps dĩ nhiên là thua máy bắn 8fps. Vói máy có khả năng bắn nhanh, ta sẽ có nhiều cơ hội thu ảnh hơn, trong trường hợp bạn hay chụp action. Chụp cảnh dĩ nhiên không cần máy vói số frame cao, vì cái cảnh đó vẫn còn đó. Trong khi đó, chỉ trong một sát-na, action có thể qua đi và bạn không bắt được cảnh mà bạn muốn bắt.

3. Bộ đệm (buffer) lớn. Máy ảnh số sẽ ghi ảnh vào bộ đệm trước, rồi mới tải xuống thẻ nhớ. Có bộ đệm lớn nghĩa là bạn có thể bắn nhiều hơn, lâu hơn, trước khi thẻ nhớ của bạn bị đầy.

4. Mega Pixels (MP.) Có nhiều MP chưa chắc là máy ảnh đó ngon. Nhiều MP chỉ cho ta khả năng crop và phóng lớn hình. Vì có nhiều ảnh tử (pixel,) và vì diện tích của màn quang cảm có giới hạn, các ảnh tử phải nhỏ lại và gần nhau hơn. Ảnh tử càng nhỏ, hình càng dễ bị nhiễu, vì nó nhỏ, nên ánh sáng (tín hiệu) chạy vào nó không nhiều. Nếu gần nhau quá, ảnh tử này sẽ bi. “liên can” từ các ảnh tử bên cạnh. Ánh sáng thay vì lọt vào các ảnh tử bên cạnh, lại lọt nhầm sang nó (interference.) Cái đáng suy xét là cái mật độ ảnh tử của máy, i.e., density of the pixels, or the number of pixels on a particular sensor area. Ta có thể ước lượng nó qua sự có nhiễu ở độ ISO cao, và khả năng in ra kích thước (phóng) lớn của hình mà không bị nhiễu hoặc bể hột.

5. Xài loại pin gì. Nếu mà bạn là “dòm công” action, và bạn phải thường xuyên thay pin, cơ hội thu ảnh sẽ giảm đi. Nhất là khi bạn phải “tác nghiệp” ở một khí hậu lạnh, nơi mà dung lương của pin giảm rất nhanh. Trong trường hợp này, bạn sẽ phải mang theo pin dự trữ. Nếu máy xài loại pin mắc tiền, thì bạn sẽ tốn tiền nhiều hơn. Chẳng những pin, mà còn những phụ kiện sạc pin. Bạn cần mua nhiều đồ sạc pin để có thể sạc cùng một lúc, để tiết kiệm thì giờ.


Có 1 loại “dòm” hầu như không cần phải tuân theo các điểm chính về bố cục. Đó là loại photojournalism (phóng sự.) Loại này đặt nặng vào tính “kể chuyện” của tấm hình. Phẩm chất hay bố cục của tấm hình là thứ yếu. Dĩ nhiện, nếu tấm hình có (thêm) bố cục hoàn chỉnh, thì giá trị của nó lên hẳn. Các tấm hình được đăng ở tạp chí National Geographic đều thuộc dạng này. Nếu tấm hình của bạn không “kể” được 1 câu chuyện nào đó, cho dù tấm hình của bạn nhìn đẹp (theo nghĩa nghệ thuật) cách mấy, nó cũng bị sổ toẹt!

Hầu hết dân chụp ảnh nghệ thuật hay dân advanced amateur đều thích chụp hình dưới dạng RAW (NEF với Nikon,) vì ở dạng này, tấm hình sẽ được xử lí một cách hiệu quả hơn. Ở dạng RAW, hình thu vô máy ảnh không bị chỉnh/sửa, và “được tải vô thẻ nhớ dưới dạng “sống” (raw.). Ở dạng JPEG, hình được xử lí trong máy trước khi bị tống ra bộ đệm để cho vào thẻ nhớ. Tức là hình của bạn đã bị sửa 1 lần. Cho ra dưới dạng JPEG, tấm hình đó bị nén (lossy compression,) và tấm hình của bạn bị mất mát 1 lần nữa. Khi bạn làm hậu kì, tấm ảnh lại bị “mất” thêm 1 lấn nữa. Khi làm xong, nếu bạn lưu (save) hình bằng JPEG, tấm hình của bạn lại mất 1 lần nữa. Tổng cộng là 4 lần mất mát! JPEG là dạng cuối cùng để lưu 1 tấm hình, vì đây là một lossy compression. Với dạng này, bạn chỉ cần mở 1 tấm hình ra, không làm gì hết, rồi lưu lại, tấm hình của bạn vẫn sẽ “mất” như thường! Khi làm hậu kì, cách tốt nhất là làm những thao tác không hủy diệt (non-destructive modifications) lên tấm hình của bạn. Khi bạn sẵn sang in ra hay tải (upload) lên website, thì lúc đó bạn nên lưu hình lại dưới dạng JPEG.

Nói như vậy, không có nghĩa là dạng JPEG là dạng cần phải tránh. Nhiều dân pro thích bắn và lưu ảnh ngay lập tức dưới dạng JPEG. Những tấm ảnh loại này thường là ảnh đăng báo. Tấm ảnh không được thêm thắt bất kì dưới hình thức nào, để tôn trọng tính xác thực của nó. Chỉnh highlight (dodge) hay shadow (burn,) làm đậm (saturate) hay nhạt (desaturate) màu sắc thì không sao. Thứ nữa, “dòm công” có thể đưa hình cho tòa soạn ngay lập tức, để không làm mất tính thời gian của bài báo. Nếu phải làm hậu kì thì lâu quá. Những tay pro này là những tay bắn bá phá bá trúng. Không có ngõ ngách cho bất cứ sơ hở nào.

Tại sao dạng RAW (NEF ở Nikon) lại có hiệu quả hơn dạng JPEG?

1. Dạng RAW (NEF ở Nikon) là dạng nguyên thủy. Máy ảnh không xử lí tấm hình.Dưới dạng nguyên thủy, các chi tiết (detais) không bị mất, nếu lúc thu ảnh, phần sáng (highlight) hay phần tối (shadow) của hình không bị “chặt” (clip.)

2. Trong máy ảnh số, các máy DSLR hiện đại đều chứa hình với độ phân giải 12-14 bit (bit, số nhị phân,) tuỳ theo máy. Nếu bạn xử lí các hình ảnh bằng RAW, bạn vẫn có thể giữ hình ở 12-14b. Nếu máy cho ra ảnh dưới dạng JPEG (in-camera process,) hình chỉ có 8b mà thôi, tại vì format của JPEG là 8b. Vậy tức là bạn mất 4-6b, hay độ chừng 26dB-38dB dynamic range (dB là deci Bell.) Dynamic range là khoảng (range) chứa tín hiệu lớn nhất (maximum signal) cho tới tín hiệu nhỏ nhất, thường là nhiễu (noise.)

3. Nếu ảnh của bạn được thu vào và đươc xử lí với 12-14b trước khi đem ra in, tấm hình của bạn sẽ có nhiều phẩm chất hơn. Xin lưu ý là các máy in hiện nay, phần lớn là inkjet, đều là 8b devices.

4. Với RAW, bạn có thể chỉnh/sửa độ phơi sáng (exposure) bằng những nhu liệu như Camera Raw (CR,) i.e., exposure compensation. Nếu bạn chụp RAW, khi làm hậu kì hình bằng Phohotoshop (PS,) PS sẽ đưa hình vào CR trước để cho bạn chỉnh/sửa, rồi sau đó mới vào PS. Có thể điều chỉnh độ phơi sáng sau khi đã thu hình rồi là 1 điều rất có lợi. Nhiều tấm hình sẽ được “cứu rỗi,” nếu “cứu rỗi” đươc, kiểu này. Bạn không cần phải đi tới địa điểm cũ để chụp lại khi hình bị hư, tiết kiệm đươc biết bao nhiêu công sức. JPEG ngày xưa, i.e., có lẽ là PS CS hay CS2 gì đó, không cho bạn khả năng này. Sau này (CS3) bạn cũng có thể đưa JPEG vào CR, nhưng phẩm chất tấm hình vẫn không bằng hình RAW.

Trong thời đại máy ảnh số, chụp hình dưới dạng RAW, “dòm công” có thể tự mình kiểm soát (control) tác phẩm của mình, không cần tới phòng lab, i.e., từ khâu thu hình, làm hình, in, nếu bạn có máy in. Hình nghệ thuật do đó được nâng cao lên một phần.

Một lợi khí không kém quan trọng của máy ảnh số là khả năng xem hình liền. Dân “dòm công” thường thường hay xem cái hình đồ thị thống kê (histogram.) Bản đồ thị thống kê liệt kê số ảnh tử có được trong 1 tông (tone) của tấm hình. Nếu tông đó có số ảnh tử cao, thì tông đó có nhiều chi tiết. Có 256 tông, với 0 là tông đen và 255 là tông trắng. Giả sử như tông 128 (mid-gray) có số ảnh tử nhiều nhất theo như bản đồ thị thống kê đã ghi nhận, thì tông này có nhiều chi tiết hoặc hiện diện nhiều nhất trong tấm ảnh. Ngoài ra, nếu bản đồ thị thống kê có nhiều tông sáng hay tối bị “chặt,” bạn biết liền tấm hình bị clip! Tấm hình bị clip thì sẽ không có nhiều chi tiết ỏ vùng sáng (highlight) hay tối (shadow.)

Một vấn đề quan trọng khác trong máy ảnh số là crop factor. Crop factor là hệ quả của các DSLR có màn quang cảm nhỏ hơn màn quang cảm chuẩn của máy ảnh 35mm (full frame sensor size.) Kích thước màn quang cảm chuẩn là 35mmx24mm. Máy ảnh có màn quang cảm nhỏ thường được gọi là máy ảnh APSC. Tuỳ theo kích thước của màn quang cảm, những DSLR này có một crop factor là 1.5, 1.6, hay 1.7 lần so với máy ảnh full frame. So với máy ảnh full frame, tấm hình trong máy ảnh APSC giống như bị phóng lớn ra (crop,) do màn quang cảm nhỏ hơn, theo độ crop factor đó. Ví dụ như máy ảnh Canon 40D. Máy này có crop factor là 1.6x. Nghĩa là những tấm hình thu được bởi máy này đều giống như bị “crop” bởi 1.6 lần, giống như bạn chụp tấm hình đó ở máy chuẩn, rồi crop 1.6 lần vậy. “Crop” bởi máy thành ra số MP vẫn còn nguyên. Nếu bạn crop hình từ máy chuẩn (1.6 lần,) số ảnh tử sẽ không còn nguyên như số MP nguyên thủy của máy ảnh. Nói khác đi, với các máy ảnh có crop factor này, ống kính làm như dài ra thêm so với máy ảnh chuẩn, vì hình bị crop. Tức là, nếu lấy máy ảnh full frame mà chụp một tấm hình giống như tấm hình chụp bởi máy APSC, ta phải cần một ống kính với độ “với” (reach) dài hơn, e.g., gấp 1.6 lần chẳng hạn. Vì vậy, đối với máy ảnh crop, ống kính rộng (wide angle) sẽ không còn là ống kính wide angle nữa. Nếu nhìn vào sự việc 1 cách khác, máy ảnh 4 inch x 5 inch large format so với máy ảnh 35mm cũng giống như máy ảnh 35mm so với máy ảnh APSC. Ống kính có tiêu cự (focal length) thể được coi là dài ở máy ảnh 35mm, nhưng ở máy ảnh large format, nó trở thành wide angle. Ở các máy ảnh APSC, có ống kính tự nhiên “dài” ra rất có lợi cho dân chụp thú (wildfile,) nhất là dân chụp chim. Thú hoang hay chim, do bản năng sinh tồn, thường giữ 1 khoảng cách tối thiểu (comfortable zone) với các sinh vật khác. Ống kính có dài cách mấy cũng nhiều khi không đủ. Nếu so cùng 1 tiêu cự với máy ảnh chuẩn, máy ảnh APSC “sắc” hơn. Vì thế hậu cảnh (background) khó bị xóa mờ hơn, nếu có cùng khẩu độ với máy ảnh full frame.

Theo các dân “dòm công” tài tử lẫn chuyên nghiệp, “săn” thú ở Phi Châu chỉ có 2 loại ống kính: Ống kính dài, và ống kính dài hơn! Ngoài ra, độ phân giải của ống kính có liên quan rất nhiều đến cái dynamic range và mật độ MP của máy so với trước kia. Cái này là vì các màn quang cảm thường thường được thiết kế theo mẫu Bayer. Do đó, ta thấy rằng 1 tấm ảnh có rất nhiều liên hệ đến máy ảnh, mà trước kia, khi dung máy ảnh phim, độ tương quan đó không nhiều lắm.

[votieugiap]

Tôi xin đăng 5 tấm hình để minh họa cho bài viết.

1. Tấm Half Full:

Bố cục bao gồm 5 cấu trúc: 1/3 hình (placement,) sự lặp lại (pattern,) khung chủ thể (framing,) tiêu điểm chọn lọc (selective focusing,) đường thẳng đường cong (lines and curves,) và ánh sáng.

Ảnh ý: Đầy hay vơi? “Đọc” được ý người chụp không dễ, vì ảnh không có lời. Không như 1 bài văn, sau khi đọc bài, ta có thể hiểu rõ được ý của người viết. “Đọc” ảnh, cần phải có tư duy. Thứ đến mới là kinh nghiệm, bao gồm vốn sống hoặc kinh nghiệm nghề (đọc ảnh, nhìn hình.) Cho dù “đọc” xong một lần rồi, người đọc có thể có 1 ý tưởng khác vào lần sau khi nhìn thấy hình lại. Thường thường tựa đề của hình nói lên phần nào cái ý của người chụp.



2. Tấm Watching the Sun Rises:

Bố cục bao gồm 3 cấu trúc: 1/3 hình, khung chủ thể, và ánh sáng. Mặc dù chỉ có 3 đìểm, ít hơn so vói tấm Half Full, nhưng tấm hình này có tiền cảnh, có đường dẫn dắt mắt người xem vào chủ thể, Cái điểm này quan trọng lắm. Có khả năng dẫn dắt người xem vào tấm hình sẽ dễ dàng đánh bật lên chủ đề đaị ý của hình. Cũng giống như 1 bài luận văn, nếu bài văn có những yếu tố mà nó có thể dẫn dắt độc giả vào chủ đề đại ý của bài, bài văn đó dễ thành công.

Ảnh ý: Tôi đang nhìn mặt trời lên, hay trái núi đang nhìn mặt trời lên?



3. Tấm Half Dome In Sunset:

Bố cục gồm 1/3 hình, khung chủ thể, đường giao tụ, sự lặp lại, và ánh sáng. Tấm này có tiền cảnh và đường dẫn vào hình phản chiếu trong nước, và do đó dẫn mắt người xem vào chủ thể.

Ảnh ý: Thu vàng. Màu vàng (đỏ) được nhấn mạnh thêm bằng ánh sáng hoàng hôn trên núi đá. Ảnh được chụp vào mùa Thu, khi lá vàng rụng xuống dòng sông (Merced, ở Yosemite National Park.)

Vào hoàng hôn hay bình minh, mặt trời thường thấp hơn mọi khi. Khi mặt trời thấp, nó toả ánh sáng vàng đỏ rất dịu và đẹp. Thời điểm này thường được hay nhắc tới như là “khoảnh khắc vàng” (golden time.) Mặt trời lên cao toả ra ánh sáng gắt. Mắt ta có thể chịu được ánh sáng này, nhưng phim hay quang cảm thì không. Theo các dân chuyên nghiệp, màn quang cảm có nhiều latitude hơn màn phim, i.e., nó có thể “chịu đựng” được ánh sáng gắt nhiều hơn phim.



4. Tấm Of Board And Men:

Bố cục gồm 1/3 hình, sự tương quan (perspective.) Perspective ở đây có thể hiểu như là perspective của 2 người nhiếp ảnh gia (chuyên nghiệp.) Không hẳn là perspective của người chụp, i.e., xa gần, lớn bé, etc.

Ảnh ý: Thành công hay thất bại?

Tấm hình này có nhiều chất phóng sự. Tựa đề được đặt dựa theo tựa đề Of Mice And Men của John Steinbeck. Trong hình, các “dòm công” không “theo” người chơi skateboard, mà chú ý tới tấm ván skateboard.



5. Tấm Guarding Angel:

Bố cục gồm 1/3 hình, sự lặp lại, tiêu diểm chọn lọc, chi tiết (details,) và ánh sáng. Ánh sáng này là ánh sáng ngược nắng (backlight.) Ánh sáng ngược nắng nếu chụp đúng cho ra hình rất đẹp. Hình tạo bởi ánh sáng ngược nắng sẽ có tạo viền chung quanh chủ thể, dễ dàng mang bố cục hình thể (form,) đường thẳng đường cong (lines and curves) vào ảnh.

Ảnh ý: Tinh thần trách nhiệm. Một angel đang coi chừng/bảo vệ kẻ khác.

Chụp tấm này, người chụp phải lấy khẩu độ sao cho hậu cành đằng sau bị xoá mờ, i.e., mở rộng khẩu độ ra, đồng phải lấy đủ chiều sâu (DOF) cho chủ thể, i.e., đóng khẩu độ nhỏ lại. Hai thao tác này trái ngược hẳn nhau. Vì nếu đóng khẩu độ lại, hậu cảnh sẽ rõ.
@@@@@@@@@@@
Tấm Half Full tôi chụp bằng ống kính macro 180mm f/3.5L. Ống kính này lợi hại lắm. Tấm này có khẩu độ là f/16, ISO = 1600, và tốc độ hình như là 1/15. Tôi không được dùng chân chống (tripod) ở chỗ tôi chụp con nhện này. Tôi phải dùng monopod. Thành ra ISO phải được "nâng cấp" lên, để tốc độ có thể nhanh hơn, hình mới đỡ bị rung (blur.)

Nếu với ống kính thường, với khẩu độ f/16, hậu cảnh sẽ không được xóa mờ giống vậy, i.e., mặt phẳng hậu cảnh rất gần mặt phẳng có chứa chủ thể. Tôi có ống kính 70-200mm f/2.8L, và tôi có thử qua rồi.

Tấm Guarding Angel nếu muốn xóa mờ tiền cảnh:

1. Khẩu độ phải được mở ra. Với 1 khẩu độ rộng như vậy, một phần chủ thể cũng sẽ bị mờ.

2. Tiền cảnh nằm trong 1 mặt phẳng rất gần với mặt phẳng tiêu điểm (focus plane,) nên muốn xóa tiền cảnh thì phải mở khẩu độ ra. Tức là ta trở về điểm (1).

Y Kien:
Tấm "con nhện giăng tơ" bác chụp bằng ống thường chứ không phải macro vì bác muốn cho thấy cái màng nhện dở dang "half full"? Một phần màng nhiện bị rách nên mất đẹp (vì màng nhện đồng nghĩa với cái đều đặn "khéo tay"). Con nhện này bị oan là vụng về

Tấm Guarding Angel đẹp nhưng bác xóa mờ phông trước và sau thêm nữa để nổi bật hai con nai thì chắc đẹp hơn nhiều vì nó sẽ giúp người xem tập trung vào nai. Tấm này có composition hay.

Bác dùng ISO 1600 cho đủ ánh sáng khi bác dùng khẩu độ f/16, nhưng ảnh có bị hạt không (vì ảnh nhỏ tôi không thấy rõ)? ISO 1600 mà bác vẫn phải để 1/15 sec thì chỗ bác chụp thiếu ánh sáng quá. Bác có thể dùng f/5.6 hay f/8 để giảm ISO và làm DOF mỏng đi. 1/15 sec mà không dùng tripod thì em chịu! Tay bác vững đấy!

Thường thường khi bác chụp gần mà khẩu độ bị xiết xuống, ánh sáng thường không đủ. Trong mấy trường hợp này, người ta dùng flash. Lúc dùng flash, người chụp phải để ý ánh sáng của flash có thể gất quá, vì gần. Nhà Canon có bán flash ring cho dân hay chụp macro.

Nếu mở khẩu độ ra, chủ thể sẽ không được sắc nét. Tôi đã thử f/11, và rút ra kết luận rằng, trong trường hợp này, f/16 cho hình sắc nét nhất, và xóa hậu cảnh nhiều nhất. Dưới f/13, hình không sắc nét.

Vậy nếu muốn tăng tốc độ, chỉ còn cách tăng ISO, nếu không muốn dùng flash. Chụp nghệ thuật, người ta tránh dùng flash càng nhiều càng tốt. Tôi tăng ISO lên, và do đó tốc độ được tăng lên, là để giảm thiểu sự chụp chậm, có thể cho ra hình bị rung, mặc dù có monopod. Nếu mà hình có ánh sáng đầy quá, sẽ không có nhiều contrast, hình dễ bị flat! Hình chụp macro hay hình chụp gần thường là có ánh sáng flat. Trong mấy trường hợp này, hình nên có chi tiết để bù lại.

Vối ISO cao, tùy loại máy, hình có thể bị nhiễu hay ít bị nhiễu. Máy tôi là 1D M3, có thể chịu được ISO cao. Hơn nữa, chủ thể có ánh sáng, và phần background bị blur, thành ra nhiễu bị giảm thiểu đi rất nhiều.

Tôi có check hình sau khi chụp xong, ở Photoshop, và hầu như không bị nhiễu. Cái vụ check hình này là 1 bước cần phải làm, bỏ qua không được.

[votieugiap]

Khử Bụi Trên Màn Quang Cảm

--------------------------------------------------------------------------------

Disclaimer: Mặc dù chúng tôi đã và đang thực hành rất nhiều một cách thành công các điều chỉ dẫn dưới đây trên nhiều loại máy (DSLRs) chẳng hạn như Canon 10D, 20D, 1Ds, và gần đây nhất, là máy ảnh 1D Mark3, chúng tôi không chịu trách nhiệm cho những hư hại nào xảy cho máy ảnh của quý vị nếu quý vị quyết định thực hành các điều chỉ dẫn đó. Những điều chỉ dẫn dưới đây đều có tính cách truyền bá và thông tin, và nếu quý vị quyết định thực hành các điều chỉ dẫn này, quý vị phải tự mình gánh chịu những rủi ro có thể xảy ra.

Disclaimer: Although we have praticed successfully many times the instructions shown below on several digital cameras (DSLRs) such as the Canon 10D, 20D, 1Ds, and recently the 1D Mark3, we will not hold responsible for any damage that can occurs to your cameras if you decide to exercise or practice the given instructions. The instructions are only for informational purposes and if you decide to carry them out, you will have to do it on your own risk.


I. Dẫn Nhập

Từ ngày các máy ảnh số trở nên thông dụng, số người xử dụng và làm chủ các máy ảnh càng ngày càng cao. Ngày nay, thị trường nhiếp ảnh số là một trong những thị trường phát triển gồ ghề nhất, có sức thu hút các nhà làm máy ảnh lớn như Canon, Nikon, Fujifilm, Kodak, Pentax, etc., rất mạnh trong sự đầu tư và phát triển sản phẩm với các kĩ thuật tân kì cho cái thị trường mới này. Cách đây vài năm, phần lớn của thị trường này còn thiên về các máy nhiếp ảnh số “tài tử,” các loại máy ảnh point-and-shoot (P&S,) mà hầu như ai ai cũng có thể xử dụng. Sản phẩm về các máy digital single-lens reflex (DSLR), loại máy ảnh số có khả năng thay đổi ống kính như người-anh-em máy phim, hầu như không có, hoặc quá mắc mỏ khiến cho người tiêu thụ, dù có muốn, cũng phải “kính nhi viễn chi.” Chỉ từ khi cái máy ảnh số của nhà Canon, cái máy DSLR Canon 1D, ra đời với cái giá mà dân mộ điệu có thể “gồng” lên chịu được. Đây có lẽ là một bước chân âm thầm cho giới tiêu thụ, “a small step,” nhưng là một dấu ngoặc lớn, một "giant leap," cho nghành nhiếp ảnh. Đã có rất nhiều thay đổi trong nghành nhiếp ảnh từ cái thuở ban đầu ấy. Thay đổi trong phạm trù cách thức thu hình, thay đổi trong cung cách tạo hình, cho tới các công việc thông thường như là bảo trì máy.

Thời Diễm Xưa, cái thời trước Canon 1D, công việc bảo trì máy cũng hơi đơn giản, ít nhất là đối với dân hobbyist. Lâu lâu nổi hứng lôi máy ra lau chùi buồng máy, cà chỗ này chút xíu, đánh bóng chỗ kia tí tị. Lúc cần đi (ra) ngoài, chỉ cần nhét cuộn phim vô là có thể lấy vài “bô” đầy. Hết cuốn phim này, ráp cuộn khác vô. Cứ thế mà chụp. Với cái máy số thì khác hẳn. Không chịu giữ sạch cái màn quang cảm (biến,) cái photo sensor, hình chụp bầu trời đẹp thế kia, về tải vào máy vi tính, thấy toàn là “mụn” như rỗ hoa! Trong máy ảnh số, muốn thay cái màn quang cảm không phải là chuyện đơn giản và dễ làm như thay cuộn phim khác. Đi mua máy khác nhiều khi còn đỡ tốn hơn.

Vậy chứ “mụn” là gì? Tại sao lại có “mụn”? Làm sao để biết “mụn” ở chỗ nào trên màn quang cảm? Và làm thế nào để bớt “mụn”?

“Mụn” là những hạt bụi nhỏ li ti trên mặt màn quang cảm. Có tháo ống kính ra, nhìn cho kĩ vào cái màn quang cảm cũng không thấy gì hết. Những hạt bụi trời này rất nhỏ, mắt thường thấy không được, thành ra có muốn “nặn” cũng không phải dễ.


II. Khám Bệnh

Muốn thấy được bụi trên màn quang cảm, quý vị cần phải:

1. Chụp một tấm hình với hậu cảnh màu trắng (white background.) Hình không cần phải ở dạng RAW. JPEG là đủ.

2. Xiết khẩu độ xuống tới mức tối thiểu mà ống kính quý vị đang dùng cho phép. Xin quý vị lấy độ phơi sáng (exposure) bình thường như những lúc quý vị đang chụp cảnh. Đây là một trong những lúc quý vị chụp mà không sợ hình bị rung!

3. Tải hình vào máy vi tính (PC).

4. Mở hình bằng Photoshop (PS).

5. Trong PS, quý vị lần theo menu, mở bật Auto Levels lên: Image >> Adjustment >> Auto Levels

6. Sau bước thứ 5, quý vị sẽ thấy bụi trên màn ảnh.


Màn quang cảm có bụi là do nhiều nguyên nhân. Tôi chỉ xin liệt kê một số sau đây:

1. Thay ống kính thường xuyên là một trong những nguyên nhân chủ yếu để cho bụi lọt vào màn quang cảm. Bụi càng đóng vào nhiều hơn nếu quý vị thay ống kính lại để máy mở (camera on.) Khi máy mở, dòng điện cung cấp cho màn phim sẽ gây ra những phân lượng điện (charges) trên màn quang cảm, và những phân lượng điện này sẽ “hút” bụi trong không khí vào buồng máy. Hiện tượng này giống như khi quý vị cọ sát một mảnh plastic hay ni lông để hút những mảnh giấy vụn trên bàn.

2. Nếu ống kính của quý vị dùng kính lọc (filter) loại drop-in hay thấy ở các ống kính “trường túc,” thì khi quý vị gắn hay tháo kính lọc ra, bụi sẽ theo đó mà vào, mặc dù quý vị không phải tháo ống kính.

3. Quý vị khử bụi, hay hút bụi máy ảnh trong môi trường có gió hay không khí bị chuyển động, e.g., quạt, etc.

4. Ống kính bị bụi bám. Nhất là chung quanh phần đuôi của ống kính, gần chỗ nối tiếp với máy. Những hạt bụi nhỏ li ti này có thể lọt qua khe giao tiếp giữa máy ảnh và ống kính vào buồng máy. Trường hợp này hay xảy ra sau các chuyến săn hình trong môi trường có nhiều cát như sa mạc.


Theo quan niệm của tôi, máy ảnh của quý vị phải được đối xử như một người tình, hay hơn thế nữa, một hồng nhan tri kỉ. Phải được nâng niu. Phải được quý trọng. Phải gượng nhẹ. Mà trong các cơ phận, cái màn quang cảm đứng đầu. Nó chẳng những là “vòng đo” để chúng ta có thể so sánh (đánh giá) giữa các “người yêu” với nhau, mà nó còn là cái linh hồn của cái máy ảnh. Những tác phẩm mà quý vị có được là đều từ đó mà ra cả. Thành ra khử bụi ở trên màn quang cảm đòi hỏi nhiều sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, bởi vì quý vị không phải thực hiện các phương thức (procedures) khử bụi một lần là xong. Hơn nữa, đối với người tri kỉ, cần phải trân trọng.

Trong các cách thức để khử, cách hay nhất là dùng PS để tẩy hết những “mụn” này ra. Để tẩy, quý vị nên dùng clone tool trong PS. Cách này hay nhất là vì quý vị không phải đụng tới máy và tháo ráp ống kính ra vô để quét bụi.

Khi máy ảnh có quá nhiều bụi thì có lẽ khử bụi máy là một điều cần thiết. Có 2 cách khử: Thổi và quét. Để khử bụi màn phim của máy, quý vị có thể theo các phương thức sau đây, tuỳ theo từng “môn phái:”


1. Phái Thiếu Lâm

Ở đây, môn phái Thiếu Lâm tụ tập các sao Bắc Đẩu trong nghề làm máy ảnh như Canon, Nikon, Fujifilm, Kodak, etc. Nhà Canon có khuyến khích người xử dụng máy ảnh số nên thổi bụi thay vì quét bụi. Muốn thổi bụi, quý vị cần 1 chai có chứa khí than bị nén (compressed carbon dioxide CO2) và thổi vào buồng máy. Quý vị cũng có thể dùng đồ thổi tay (hand-squeezed blower) để thổi. Tránh dùng những chai có chứa không khí bị nén (compressed air, e.g., Dust-Off,) vì những chai này có chứa chất xịt lỏng (liquid propellant) có thể xịt vô màn quang cảm khi quý vị dùng. Cho nên quý vị nên cẩn thận khi dùng các chai khí nén.

Phương pháp này, theo như tôi được biết, không đạt được kết quả cao cho lắm.


2. Phái Võ Đang

Phái này dùng một loại “chổi” quét bụi của nhà Photographic Solution. Giá thị trường vào khoảng 50 đô cho mỗi bịch 12 cái chổi, thêm khoảng 9 đô nữa cho một chai thuốc tẩy Eclipse. Thuốc tẩy Eclipse là một loại dung dịch methanol, rất dễ bay hơi. (Quý vị hay đi du lịch nên để ý, thuốc Eclipse là chất dễ gây hoả hoạn, vì có methanol, thành ra bị cấm mang lên máy bay.) Còn chổi của họ là một cái que, ở một đầu có gắn một mảnh (giống như) plastic cuộn lại vòng quanh cái que. Hình tượng của cái que và mảnh plastic này giống như là cái chổi quét rác mà quý vị thường thấy (thành ra mới được gọi là chổi.) Phương thức quét bụi như sau:

i. Xác định bụi trong màn phim như đã diễn tả trong phần Khám Bệnh.

ii. Sau bước (i), nếu bụi ít, nên tẩy bụi bằng clone tool trong PS như đã diễn tả ở trên.

iii. Muốn khử bụi trên màn quang cảm, lần theo cái menu của máy, chọn phần Sensor Cleaning. Sau khi chọn phần Sensor Cleaning, nhớ bấm máy (press the shutter) để cái gương (mirror) trong buồng máy bật lên.

iv. Sau khi cái gương bật lên, và sau khi tháo ống kính ra, quý vị sẽ thấy “hình em trong đáy cốc.” Nhỏ khoảng 1 hay 2 giọt Eclipse lên đuôi chổi, quý vị bắt đầu quét. Quý vị không nên nhỏ nhiều thuốc tẩy Eclipse. Một hay 2 giọt là đủ. Nếu nhiều quá, thuốc tẩy có thể để lại các vết dơ, các “vết thương lòng,” trên mặt màn phim khi thuốc bay hơi không kịp. Một chai thuốc tẩy 60ml quý vị có thể xài cả năm.

v. Thật cẩn trọng và gượng nhẹ, quý vị quét (đi) màn phim một lần với một mặt của cây chổi. Rồi quý vị quét lại màn phim một lần nữa với mặt kia của cây chổi. Tổng cộng quý vị quét 2 lần, dùng cả 2 mặt của cây chổi. Xong 2 lần này rồi, nhiệm vụ của cây chổi này đã hết, quý vị có thể chơi một đường lả lướt cho nó vào sọt rác.

vi. Sau đó quý vị phải tắt máy (turn off) để tấm gương bật về vị trí cũ. Sau khi gương bật về vị trí cũ, “nàng” biến mất!

vii. Sau khi tấm gương về vị trí cũ, quý vị lại phải làm lại bước 1 tới 6 trong phần Khám Bệnh để tái xác định màn quang cảm của quý vị có còn bụi hay không. Có nghĩa là quý vị phải chụp 1 tấm ảnh, bỏ nó vào PS, rồi xem có còn bụi hay không.

viii. Nếu ít bụi, quý vị theo bước (ii) ở trên. Nếu còn nhiều bụi, quý vị theo bước (iii) tới (vii) nhưng dùng một cây chổi khác.

ix. Lập lại các chiêu thức từ (i) tới (viii) cho tới khi nào màn quang cảm (gần) hết bụi.


Thủ pháp quét bụi thì đơn giản, nhưng chúng ta phải lập đi lập lại cái chiêu “Xác Định Bụi” và “Quét Bụi Thủ” lia chia thành ra nhiêu khê lắm!

Cách thức lần theo menu, chọn Sensor Cleaning, bấm máy tắt máy đều dựa trên cách thức mở lộ màn phim của sản phẩm Canon. Máy Nikon hoặc Pentax có thể hơi khác, e.g., có thể không cần phải bấm máy khi bắt đầu quét và tắt máy khi quét xong. Xin quý vị theo sách chỉ dẫn (manual) của máy. Còn lại các cách thức quét bụi đều vẫn giống nhau.


3. Phái Tiêu Hao

Gọi là phái Tiêu Hao là vì quý vị phải tự chế biến dụng cụ võ khí để tiêu cái hao. Nếu quý vị ra chiêu theo chiêu số (ii) cho tới (viii) của phái Võ Đang cỡ độ mười lần (mới hết bụi) thì tốn kém lắm lắm. Cứ mỗi cây chổi quét bụi vào khoảng 4 đô. Mười lần là 40 tiền. Chơi theo ông Trương Tam Phong của phái Võ Đang mà múa Thái Cực Chổi kiểu này cũng được nhưng…phê lắm! Muốn cho đỡ phê, chúng ta phải tìm cách khác.

Noi theo phái Võ Đang, chúng ta cần một cái chổi. Muốn có cái chổi xử dụng được mà không đòi hỏi nhiều chất xanh thì ta phải chế. Chế cây chổi này cũng giản dị:

a. Quý vị vào Wal-Mart mua 1 cái muỗng dẹp (cái spatula, dùng để xúc trứng,) giá độ khoảng 2 hay 3 đô gì đó 1 gói (package) 4 hay 5 cái, lớn nhỏ đủ loại.

b. Quý vị cũng phải sắm thêm 1 bịch Pec-Pad (lint-free Pec-Pad) để làm phần đuôi chổi. Bịch Pec-Pad này cũng của nhà Photographic Solution làm ra. Một bịch Pec-Pad độ khoảng 8 đô 100 tấm. Mua 1 bịch, quý vị có thể xài tới 100 lần lận.

c. Lựa cái spatula nhỏ nhất, dùng kéo cắt bề ngang của nó xuống khoảng ½ phân Anh (inch.) Cái này là cái cán cây chổi tự chế của quý vị.

d. Xếp 1 mảnh Pec-Pad làm đôi.

e. Quấn chung quanh cây chổi tự chế 1 mảnh Pec-Pad đã được xếp đôi theo như trên. Quý vị có thể dùng dây thun hay băng dán Scotch (Scotch tape) để cột hoặc dán nó lại.

f. Sau khi quý vị cột hoặc dán miếng Pec-Pad vào cây spatula (đã cắt,) quý vị đã có trong tay một cây chổi thần.

g. Quý vị theo thủ pháp (i) cho tới (ix) đã diễn tả trong phần Phái Võ Đang để quét bụi.


Khác với phái Võ Đang, phái Tiêu Hao chúng ta không quăng cây chổi đi sau mỗi lần chùi. Trái lại, chúng ta giữ cái cán chổi và chỉ quăng đi cái Pec-Pad. Nếu quý vị muốn chùi lần nữa, quý vị chỉ việc gắn 1 miếng Pec-Pad mới vào cái cán chổi.


4. Phái Visible Dust

Phái này dùng cây chổi thần Sensor Brush của nhà Visible Dust làm ra. Nguyên thuỷ, cây chổi này được làm ra để quét bụi trong các phòng thí nghiệm sinh hoá (bio labs.) Có một anh chàng làm trong phòng lab, cũng là dân chơi ảnh, mới nghĩ tới việc dùng cây chổi quét bụi trong phòng lab để quét bụi máy ảnh của anh chàng. Từ đó Sensor Brush ra đời.

Vậy cây Sensor Brush khác với các cây chổi khác ra sao?

Khác nhiều lắm! Đuôi cây Sensor Brush làm bằng lông “rồng”: Cả cây chổi trông giống như cây cọ vẽ. Lông của cây Sensor Brush được làm một cách đặc biệt (bio grade,) rất tơ và rất mịn để không thể làm trầy màn quang cảm khi quý vị quét đi quét lại. Hơn nữa, kĩ thuật khử bụi của nhà Visible Dust cũng rất đặc thù: Khử bụi bằng cách dùng phân lượng điện để hút bụi ra! Nên nhớ rằng nguyên nhân chính sự hiện diện của bụi trong màn phim là do các phân lượng điện (induced charges) tích tụ trên mặt của màn phim, và những phân lượng điện này hút bụi vào buồng máy. Nay ta lại dùng phân lượng điện để hút bụi ra. Mặt khác, vì đuôi của cây chổi thần làm bằng lông (rồng) rất mềm (một sợi lông của cây chổi thần có thể có đường kính vào khoảng 10^(-4) hoặc 10^(-5) m, tức là 1/10,000 hay 1/100,000 m) ta không sợ cây chổi làm hư hại phần vi kính (microlenses) của màn quang cảm.

Vì khử bụi bằng kĩ thuật khác, cách thức xài cây chổi thần cũng khác.

Để có phân lượng điện tích tụ trên đuôi chổi, ta cần phải thổi cái đuôi chổi. Thổi bằng các chai khí nén (compressed-air can) hay bằng khí than (carbon dioxide, CO2) đều được cả. Khi thổi, các phân tử không khí (hay khí than) giao động, cọ sát, và tạo ra phân lượng điện. Khi ta quét màn phim, các phân lượng điện này sẽ “hút” bụi ra. Sau mỗi lần hút bụi, cây chổi thần này cần phải được “thổi” một lần nữa để đánh văng đi các phần tử bụi dính trên lông rồng.

Khi dùng Sensor Brush, ta không cần phải nhỏ vào cái đuôi chổi thuốc tẩy Eclipse. Thuốc tẩy này bây giờ là “xưa rồi diễm.” Nhà Visible Dust có bán kèm theo cây chổi thần của họ một lọ thuốc tẩy Sensor Clean. Chai thuốc tẩy này không có chứa chất cồn (alcohol, như methanol chẳng hạn) thành ra không gây cháy. Do đó lọ thuốc tẩy này có thể được đặt hàng (order) và gửi (ship) qua đường máy bay được. Cách xài chai thuốc tẩy này cũng tuỳ hỉ, vì theo tôi thấy, hiệu quả của chai thuốc tẩy này không cao lắm. Vì không có chất cồn, e.g., methanol, thành ra dung dịch thuốc tẩy không bay hơi một cách mau lẹ và do đó hay “đóng quân” trên màn quang cảm. Trong trường hợp này, muốn thấy màn quang cảm khô, quý vị phải đợi mút mùa lệ thuỷ, trừ phi quý vị nhúng một miếng Pec-Pad vào để lau khô nó! Nhiều lúc sau khi lau khô rồi, quý vị lại thấy những “vết thương lòng” trên mặt màn quang cảm! Rồi lại phải quét, phải chụp, phải coi…Ôi cái vòng lẩn quẩn ấy giống như Nguyễn Ngọc Ngạn và Nguyễn Cao Kỳ Duyên đang nói chuyện huề vốn!


V. Ngừa Bệnh

Muốn khỏi phải xuất thủ, cho dù dùng tuyệt chiêu của phái Võ Đang hay Visible Dust, ta cần phải ngăn ngừa những đám bụi đời này cắm trại trên mặt màn phim của quý vị, cho nó khỏi giống như những đồ cổ trong Thành Phố Ma ở Bodie. Ngăn ngừa cho màn phim khỏi bị bụi cũng không khó khăn cho lắm. Tôi xin liệt kê một số như sau:

1. Tránh thay ống kính.

2. Nếu phải thay ống kính, nên tắt máy (turn off) trước khi thay, hoặc dùng một cái bao (bị) để cản bụi.

3. Tránh thay ống kính ở chổ có gió hoặc không khí bị chuyển động.

4. Thổi bụi chung quanh ống kính trước khi tháo ống kính ra khỏi máy.


Để tránh thay ống kính, quý vị nên quyết định trước mình sẽ đi chụp cái gì. Dựa theo đó, quý vị lựa chọn ống kính nào có đủ tầm (range) và nên để ống kính này lưu trú thường niên trên máy của quý vị. Thí dụ như ống kính zoom 28-300mm f/3.5-5.6L của Canon chẳng hạn. Ống kính này vừa bắn xa bắn gần được. Mang 1 hay 2 ống kính zoom cũng rất tiện lợi vì những dụng cụ quý vị khiêng ra ngoài bãi (field) đều ít và nhẹ đi. (Nói vậy chứ cái ống kính 28-300mm f/3.5-5.6L mà tôi vừa nêu ra cũng nặng lắm!) Nên nhớ, ngoài cái máy ảnh và ống kính ra, quý vị còn phải khiêng cả chân chống (tripod) và cả chục thứ lỉnh kỉnh khác nữa, kể cả nước uống. Cần lưu ý là, ống kính zoom càng dài và lại có tầm rộng, hình quý vị chụp không được sắc như ống kính có tầm ngắn hơn. Nói thí dụ, nếu các ống kính có cùng một thiết kế, so sánh giữa

a. Mang 2 ống kính 28-135mm và 100-300mm và
b. Mang 1 ống kính 28-300mm

Ta thấy:

Về phẩm chất của tác phẩm thì quý vị có nhiều hơn nếu quý vị theo (a). Mang nhiều hơn nếu theo (a). Về tiện lợi thì (b) tiện hơn nếu quý vị phải đi hike xa hoặc đang đi du lịch.

Nói chung là cái gì cũng có cái giá của nó. Chỉ có một điều, quý vị phải trả cho cái giá đó là bao nhiêu. Bụi cũng có cái giá của nó. Nếu không, tại sao quý vị lại bỏ tiển bỏ công để quét nó ra? Nếu nó có giá, ai mua bụi, tôi bán bụi cho [1].


Chú Thích

[1] Dựa theo thơ của Hàn Mặc Tử. “Ai mua trăng, tôi bán trăng cho.”


Cái muỗng dẹp (spatula):

[votieugiap]

Tôi đang dùng Canon 400d và ảnh không qua chỉnh sửa.Tôi cũng đang tập tành chụp ảnh :Ví dụ như tấm hình chụp cái bánh thông số là : 1/30s, f5,6, ISO400, focal 45mm. Còn tấm ngoài trời là: 1/50s, f5,6, ISO400, cloudy. Mong các bác hướng dẫn dùm xem phải thêm bớt ra làm sao.

Bác nên cho biết thêm chi tiết về tốc độ, khẩu độ, độ nhậy ASA, tiêu cự kính, điều kiện ánh sáng thì mới dễ góp ý. Tuy nhiên hình chuyển qua net mất nhiều chi tiết khó mà chính xác được.Tấm hình hoa hồng chụp bằng đèn flash nên không nổi lắm, nên giũ bớt nước trên cánh hoa hình sẽ không có vẻ giả tạo.
Cảm ơn bác Ba đã góp ý, vậy mà tôi cố tình phun nước vào hoa đấy.
Tôi đồng ý với bác BP là khi upload, ảnh sẽ bị tối đi một chút. Có thể vì lý do này mà ba tấm của bác đều thiếu ánh sáng mặc dầu đủ tước khi upload.

Tấm số một bị mờ vì tay rung hoặc out of focus. Nếu chụp trong nhà bác có thì giờ set up thì nên dùng tripod và dây bấm . Nếu ống kính bác thuộc lại zoom thì nên đứng xa hơn để lấy cả cái bánh và nên đóng bớt khẩu độ, i.e. tăng f lên khoảng 8 -12, thì cả cái bánh và trái cây đều rõ, dĩ nhiên tùy composition của bác.

Tấm thứ hai bác có composition hay, nếu bác để wide angle hơn thì chắc đẹp hơn nữa! Sao màu vàng lá mùa thu không nổi bật? Chắc vì bác chưa chỉnh màu? Máy bác để vivid hay saturation được không? Bác đừng để exposure compensation -0.7 EV thì hơn vì làm tối ảnh, trừ khi phong cảnh quá sáng.

Tấm thứ ba background tối và những hoa hồng hậu cảnh làm loãng chủ đề.

Bác dùng ống kính gì? Chụp trong nhà bác nên dùng fast lenses, i.e., lenses có f nhỏ, càng nhò càng tốt nhưng càng đắt. Mong được xem thêm ảnh của bác.

Tấm hoa hồng nếu lấy thêm về phía trái một chút nữa và bớt hoa bên phải , đồng thời lấy thêm phía tên một chút nữa sẽ khá hơn nhiều. Bác nên chụp rộng hơn một chút vì mình có thể cắt lại dễ dàng không như thời chụp bằng phim. Tấm cảnh ngoài trời với ASA 400 và khẩu độ, tốc độ như bác nói thì chắc trời rất âm u. Mình có thể sửa lại bằng Photohop tuy nhiên bố cục thì không thể sửa được. Nếu bác chụp lại tấm này thì đứng về phía phải, lấy thêm mấy cây phía phải vì nó thẳng, cắt bớt 4 cây phía trái, có lẽ lúc chụp bác ngồi thấp nên thiếu phần dưới đất. Bác lấy thêm phần đất hình sẽ tạo thành một đường chéo từ phải qua trái tạo chiều sâu cho tấm hình. Hi vọng hôm nay lá sẽ vàng thêm thì khỏi dung photoshop.

1. Ảnh chỉnh trên 1 monitor không có guarantee là nó sẽ ra đúng màu và tông trên 1 monior khác như lúc mình chỉnh nó ở cái monitor mình dùng để chỉnh hình. Thường thường dân nghề hay calibrate cái monitor của họ, để khi trong trường hợp họ đem in ở ngoài, nếu cái monitor và cái printer của người khác cũng calibrate, hình họ sẽ ra đúng. Có commercial software (Spyder bởi nhà ColorVision) để calibrate cái monitor nhưng nhu liệu này hơi mắc.

2. Hình chụp bắng máy ảnh số phài cần sharpening. Tấm cái bánh của bác có lẽ cần sharpening. Tấm đó có lẽ bác cần chân chống. Nếu bác dùng flash, có thể chụp tay được.

3. Hình chụp mùa Thu của bác, có thể là 1 tấm hình bắt mắt, có mỹ thuật, nhưng không có nhiều tính nghệ thuật. Nhìn tấm hình, người xem như tôi không thấy được điểm chính của ảnh, i.e., bác chụp cái gì? Bác có bố cục pattern là những hàng cây và perspective, nhưng yếu tố này không nhấn mạnh vào đại ý của ảnh. Cái này là ý của riêng tôi, người khác có thể không đồng ý.

3. Dựa vào thông số của tấm mùa Thu, Tôi nghĩ bác nên xiết khẩu độ xuống. Chụp cảnh, người ta chụp chậm, lấy rõ nét từ tiền cảnh tới hậu cảnh. Bác nên dùng chân chống và dây bấm mềm (shutter release cable) cho tất cả các trường hợp chụp cảnh. Chụp cảnh, bác nên lấy ISO thấp, khẩu độ thấp, tốc độ chậm. Chính vì vậy mà dân nghề hay dùng phim dương tính có ISO thấp như Velvia 50 chẳng hạn.

4. Tôi đồng ý với bác Cybidium về tấm hoa hồng. Chủ thể bị loãng bởi hậu cảnh. Bác cần cô lập chủ thể, bằng cách crop bỏ đi những bông hoa hậu cảnh chẳng hạn. Ánh sáng nhân tạo thấy quá rõ; bác cứ so sánh ánh sáng của chủ thể và của hậu cảnh là thấy ngay.

Tôi cũng mới chỉ tập tành bắt đầu chụp ảnh thôi. Chính bản thân tôi cũng thấy ảnh mình chụp vẫn có gì đó không ổn, nhưng không biết được khuyết điểm ở chỗ nào. Post tiếp mấy bức để các bác bình luận, tôi vẫn đang dùng ống kính thường 18 - 55mm, muốn mua thêm ống mới để chụp các thể loại như tôi đã post thì theo các bác nên dùng loại nào? Nhắc lại là tôi đang dùng Canon EOS 400D.

Về tấm đen trắng nếu bác lấy thêm cái mũi và thêm tí tóc phía phải thì hình con mắt sẽ nằm trên trọng điểm sẽ thấy hình cân hơn. Tấm này dùng quảng cáo mascara hết xẩy.
Về tấm mầu bác để người mẫu song song với cạnh hình nên nhìn không bắt mắt lắm. Nếu bác di chuyển về bên phải của bác một chút nữa phụ đèn flash cho mặt người sáng thêm một chút thì hình đẹp hơn. Theo tôi nghĩ bác chụp hình cảnh biển mà không thấy gì dinh tới biển, nếu có tí sóng biển ngoài xa và thêm vài người mặc bikini xa xa thì có lẽ hấp dẫn hơn. Nhìn tấm này tôi có cảm giác như phơi nắng ở bãi cát nào đó.
Nếu bác mới bắt đầu tập tành chụp bác nên vào Wikipedia free encyclopidia. Bác cứ gõ Photography vào Google nó sẽ ra hàng chữ Photography Wikipidia bác vào đây nó có nhiều link về các mục nhiếp ảnh. Bác có thể học từng mục như ông kính, bố cục v.v. nếu có chỗ nào khó hiểu bác post lên đây chắc sẽ có người giải đáp được. Bác tìm hiểu thật rành về đặc tính máy của bác như thế bác sẽ biết ống kính nào thích hợp với nhu cầu của mình. Mỗi người có nhu cầu khác nhau, túi tiền khác nhau nên ống kính cũng khác khó đề nghị được. Bác nên học sử dụng thật rành một số đặc tính của máy bác đang dùng như thế khi chụp mình không bị phân tâm mới có thể để ý vào bố cục được.
tôi sẽ thử làm như bác nói, nhưng khi tăng độ sharp, hình như pixel hay bị vỡ ?
Sharpening hình ở dạng JPEG cũng được, nhưng hình dễ bị bể hạt. Thông thường người ta chụp RAW, save bằng PSD, rồi khi tải lên net, mới lấy hình ở dạng PSD ra rồi lưu lại dạng JPEG. Khi làm hình, sharpening là bước cuối cùng phải làm, vì nó là một destructive step. Sharpening phải cần thực tập nhiều mới biết rằng với 1 tấm hình, nên dùng sharpening tới mức độ nào thì đủ. Làm quá sẽ bị bể hạt. Ít quá thì không đủ đô. Bác nên tìm hiểu thêm về các phương pháp sharpening sao cho có hiệu quả. Sharpening tự nó xứng đáng là một topic của riêng nó, không hẳn chỉ cứ áp dụng các thông số như các trò chơi khác trong photoshop là xong việc, e.g, highpass sharpening, multipass sharpening, etc. Tại sao khi làm sharpening, ta nên dùng USM, unsharp mask? Tại sao lại gọi là "unsharp" (mask) khi ta phải "sharp"?

Bác ba phải nói đúng. Bác nên biết cái máy của mình inside-out. Ra field, không có thời gian để cho bác mò mẫm. Khi bác rành rọt cái máy bác rồi, bác mới có thể để tâm qua mấy chuyện khác được, như bố cục chẳng hạn. Cái này mới là 1 phần quan trọng trong nhiếp ảnh. Sau khi bố cục thành second nature rồi, bác mới để ý tới ý ảnh và "kể chuyện." Photojournalism là ở đây.

Khi chụp ảnh, bác cần tập cho quen cách trình bày đại ý của hình. Nói ví dụ như tấm mùa Thu của bác. Ai nhìn vào tấm ảnh cũng đều biết rằng bác chụp mùa Thu. Nhưng tấm ảnh không có 1 cái gì đó để người ta "nail" cặp mắt vô, và không "thấy" được cái "đại ý" của tấm hình. Giống như 1 bài văn tản mạn, bác bàn lan man (về mùa Thu,) và mặc dù lời văn có thể là rất hay, người đọc vẫn không biết bác muốn nói gì. Bác muốn nói về những cái cây, hay những lá vàng, hay là con đường có cây dài bóng mát, có lá vàng phủ ngát đường xưa? Để có "đại ý," bác có thể chụp 1 cây khô trong rừng lá vàng chẳng hạn. Người ta vẫn biết bác chụp mùa Thu, nhưng bây giờ, bác có chủ thể và chủ đề, là cây khô. Trong các trường hợp này, nên để cây khô vào chỗ 1/3 hình, để nhấn mạnh cho người khác biết về chủ thể, và qua đó chủ đề.

Chụp được 1 tấm hình "đẹp," và có người "biết" thưởng thức nó, đoán biết đươc ý của bác, tâm sự mà bác muốn gửi gấm, là bác tìm đươc người tri âm tri kỉ rồi vậy. Ở đời, "đắc nhất tri kỉ, khả dĩ bất hận," đúng không?


Tôi post mấy bức này, các bác nhận xét hộ xem. Tấm nước đen trăng 1/4000s, f5,6, ISO 1600. Tấm nước mầu 1/3200s, f5,6, ISO 400.




Tấm bãi cát bác bỏ đường đi phía trên và các túi nylon, tiến gần lại dùng wide angle (ống kính bác làm 18mm được mà) và thấp xuống thì đẹp. Bác chỉnh lại màu cho tươi hay ít ra cũng để khoe da đen phơi nắng của các cô.

Nếu máy bác chụp được RAW thì bác sharpen trước khi save qua dạng jpeg thì đâu vỡ pixel! Bác dùng unsharp mask với intensity (25%), radius (25%), threshold (40%) làm rõ nét lên một chút, dĩ nhiên không thể nào làm rõ out of fucus được.

Chụp nước chảy khó lắm, chủ đích bác là nước thì hậu cảnh của bác phải thật mờ để tia nước nổi bật. Muốn thế, bác dùng số f nhỏ nhất (i.e., khẩu độ mở hết ga) để xóa hậu cảnh, hơn nữa f nhỏ nhất sẽ giúp bác dùng ISO thấp đi. Nếu tôi chụp tấm nước màu thì tôi sẽ ngồi xuống nữa về bên trái, chụp vertical để lấy nguyên parabol của những tia nước và xóa hậu cảnh hoàn toàn.